Sterk genoeg

Niemand teleurstellen

Een paar stokken achter de deur

Haar jeugd was ‘turbulent’ en ‘onveilig’. Jets ouders hadden een explosieve relatie en scheidden toen ze 2 was. Jet woonde bij haar moeder, die wisselende partners had, en verhuisde uiteindelijk naar haar alcoholistische vader op Curaçao. Daar begon Jet als tiener zelf ook te drinken. Ze ging niet meer naar school en werd verwaarloosd.

Terug bij haar moeder in Nederland, kreeg ze op haar 15de een relatie met een twaalf jaar oudere, verslaafde man. Zo raakte Jet zelf ook verslaafd. Acht jaar lang gebruikte ze dagelijks speed. Ondertussen had ze meerdere relaties met ‘foute’ mannen. Onder druk van een van hen belandde ze in de gedwongen prostitutie. Toen ze zich daaruit had weten te bevrijden, ontmoette ze de vader van haar kind.

Het gaat nu goed met Jet. Ze woont samen met haar inmiddels 9-jarige zoon en een nieuwe partner en werkt fulltime als assistent-drogist bij Kruidvat. Trots vertelt ze over het rijbewijs en de diploma’s die ze haalde. Hoe ze uit de schuldsanering kwam en haar netwerk uitbreidde.

‘Pas toen ik een stabielere leefsituatie had, kon ik écht stoppen met blowen. Ik zag mezelf als een zelfverzekerde vrouw en niet meer als degene die zich liet prostitueren, die verslaafd was en die zich in elkaar liet slaan. Ik had toen zo veel bereikt dat ik me sterk genoeg voelde om de emoties die nog naar boven zouden komen aan te kunnen. Vaak wordt gezegd: ga eerst stoppen met drugsgebruik, maar dat is lastig als je zelf helemaal wankel en onzeker bent. Andersom werkte het voor mij beter.’

Het moment waarop ze ontdekte dat ze zwanger was, bleek een keerpunt. Ze koos voor haar kind, voor zichzelf en voor een veilige thuissituatie. ‘Maar zonder VoorZorg was het me niet gelukt. Bijna vier jaar kwam Annemarie bij me thuis. Zij kende me, ik haar. Een vast gezicht is ontzettend belangrijk gebleken. Ik had bij een andere hulpverlener niet nóg een keer mijn verhaal verteld.’

Maar dat liep helemaal anders. Jet voelde een klik met de vrolijke Annemarie en in de loop der tijd deelde ze steeds meer over haar leven. ‘Annemarie moest eigenlijk een lijstje volgen met onderwerpen waar we het over moesten hebben. Die gingen vooral over de zwangerschap en later over het verzorgen van de baby. Maar bij ons liep het altijd anders. Uiteindelijk praatte ik veel meer over mezelf, omdat ik natuurlijk zelf in een verwerkingsproces zat. Annemarie luisterde altijd. Ik heb weleens therapie geprobeerd, maar uiteindelijk hebben mijn gesprekken met haar veel meer geholpen.’

Jet schaamde zich voor wat zich allemaal had voorgedaan in haar leven, maar door er samen met de VoorZorg-verpleegkundige over te praten, kon ze steeds beter omgaan met haar verleden. ‘Ik wilde haar niet teleurstellen door bijvoorbeeld weer te gaan blowen. En ook mijn moeder en stiefvader wilde ik niet teleurstellen. Zij hadden ervoor gezorgd dat ik een klein appartementje kon huren en inrichten. Een veilige basis van waaruit ik verder kon bouwen. En natuurlijk wilde ik niet meer gebruiken voor mijn kindje.’

Het lukte de vader van haar zoon niet om af te kicken. Na anderhalf jaar verbrak Jet de relatie. Zelf begon ze als jonge moeder toch weer te blowen. ‘Met mijn kindje ging het allemaal goed, maar zelf zat ik niet lekker in mijn vel. Ik voelde me geen volwaardige moeder, ook al ging de verzorging prima.’ Ruim vier jaar geleden lukte het haar om weer te stoppen. ‘Sindsdien heb ik nooit meer geblowd.’

Wilde ze toen niet opnieuw naar de drugs grijpen? ‘Ik had een paar stokken achter de deur,’ vertelt ze. ‘Mijn moeder zei: “Als ik merk dat je weer gebruikt, haal ik je kind bij je weg.” Ik was banger voor haar dan voor jeugdzorg. Ook moest ik verplicht in het ziekenhuis bevallen, zodat ik onder scherpe controle stond. Daar moest ik ook altijd mijn urine laten testen op het gebruik van drugs. En natuurlijk was Annemarie óók een stok achter de deur.’

Annemarie is de verpleegkundige die vanuit het GGD-project VoorZorg wekelijks bij Jet thuiskwam. VoorZorg is bedoeld voor zwangeren die extra begeleiding nodig hebben, om welke reden dan ook. ‘Ik weet nog goed dat ze voor het eerst bij me langskwam. Ik woonde op een kamer in Alkmaar. Toen ze binnenkwam, zat ik op een matras op de grond, diep in de ellende. Ik vond het maar niets dat er iemand bij me thuis kwam, omdat ik bang was dat ze zouden zien dat ik iets niet goed deed. En dat ik dan mijn kindje zou kwijtraken na de geboorte.’

Al deze gebeurtenissen passeerden de revue toen ze cold turkey afkickte van de speed. ‘Ik was super emotioneel en voelde me ook erg vies door mijn ervaringen in de prostitutie. Pas lang na de geboorte van mijn zoon raakte ik dat kwijt. Tijdens de zwangerschap was het een rollercoaster van emoties: moeder worden, afkicken, een man die me sloeg en bedreigde én het verdriet over mijn vader die ons op mijn 2de verlaten had.’

Ze was net aan de pil toen ze ontdekte dat ze negen weken zwanger was. Heel even was er de schok, maar al snel wist Jet (toen 23) dat ze het kindje wilde houden. ‘Ik dacht direct: dít is mijn uitweg.’ Een uitweg uit de ellendige omstandigheden waarin ze toen verkeerde. Ze was al ruim acht jaar verslaafd aan speed, net zoals haar partner die haar ook nog eens mishandelde. ‘Ik ben snel naar de huisarts gegaan en heb hem verteld over mijn verslaving. Ik wist dat ik moest én wilde stoppen. Ik wilde mijn verantwoordelijkheid nemen.’

Zonder hulp stopte ze van de ene op de andere dag met speed. Stoppen met blowen duurde een paar weken langer. ‘Ik wilde per se deze kans grijpen om een betere toekomst te creëren voor mij en mijn baby. Maar met het stoppen van het drugsgebruik kwam alle ellende uit mijn jeugd naar boven.’

Jet Schouten (32) was al jaren afhankelijk van speed en softdrugs, maar negen jaar geleden nam haar leven een positieve wending door de komst van haar zoontje. Ze kreeg hulp van Annemarie van VoorZorg. ‘Zonder haar was het niet gelukt.’

‘Voor mijn  zoontje wilde ik stoppen met gebruiken’