Augeo magazine - Over veilig opgroeien

1 oktober 2012

NODO-procedure ingevoerd

Als het overlijden van een minderjarige onverklaard en onverwacht is, moet er vanaf 1 oktober nader onderzoek plaatsvinden. Dit is de zogenoemde NODO-procedure (Nader Onderzoek Doodsoorzaak Minderjarigen). Per 1 januari 2010 moest bij elk overlijden van een minderjarige al een forensisch arts worden ingeschakeld.

NODO-arts

Een speciaal daarvoor opgeleide NODO-arts voert het onderzoek uit. De NODO-procedure bestaat uit het verzamelen van informatie (bijvoorbeeld bij de ouders of op de plek van overlijden), het verrichten van een schouw, afname van lichaamsmateriaal en indien nodig een obductie.

Openbaar Ministerie

Als er aanwijzingen zijn voor een niet-natuurlijk overlijden of er wordt getwijfeld aan de natuurlijke aard van het overlijden, stopt de NODO-procedure en wordt contact opgenomen met het Openbaar Ministerie. Dan volgt de standaardprocedure bij niet-natuurlijk overlijden en onderzoekt het OM bijvoorbeeld of er sprake is van een strafbaar feit.

Toedracht overlijden

De aanleiding voor het ontwikkelen van deze procedure was in eerste instantie dat er bij de afhandeling van onverklaard overlijden bij minderjarigen soms toch een verklaring van natuurlijk overlijden wordt gegeven. Door het invoeren van de NODO-procedure ontstaat inzicht in de toedracht van het overlijden van minderjarigen en kunnen toekomstige overlijdensgevallen mogelijk worden voorkomen.

Je moet deze uitspraak van een vooraanstaand Amerikaans arts-onderzoeker even drie keer lezen, maar dan staat er toch echt iets veelbelovends:

“Child maltreatment may be the single most preventable and intervenable contributor to child and adult mental illness in this country”.

Kindermishandeling is één van de best te voorkomen oorzaken van gezondheidsklachten op latere leeftijd. En ook het VN-kinderrechtencommitté windt er geen doekjes om: “All violence against children is preventable”.

Kortom, kindermishandeling komt met ruim 118.000 slachtoffers veel voor, maar er is zeker iets aan te doen! En steeds meer Nederlanders werken hieraan, concludeer ik onder andere uit onze eigen jaarcijfers.

Maar liefst 43.500 mensen lazen het Tijdschrift Kindermishandeling, meer dan 17.000 mensen schreven zich in als abonnee. De e-academy van Augeo Foundation, The Next Page, verspreidde ruim 114.000 licenties voor online cursussen over de Meldcode Kindermishandeling.

Artsen, verpleegkundigen, kinderopvangwerkers, fysiotherapeuten, psychologen, maatschappelijk werkers en vele anderen volgden een digitale cursus.

Ruim 84% zegt zich na de cursus beter toegerust te voelen om kindermishandeling aan te pakken. Na een intensieve belactie zullen in het schooljaar 2013-2014 15.000 leerkrachten starten met het volgen van een online cursus: zij krijgen speciale onderwijsedities van het Tijdschrift Kindermishandeling. Cijfers waar we trots op zijn en waar jij als lezer van het Tijdschrift Kindermishandeling aan bijdraagt!

Wat mij betreft trekken we, als tienduizenden betrokken professionals, de stoute schoenen aan en gaan we ervoor dat in 2020 het geweld tegen kinderen is gehalveerd. Idealistisch? Nogal. Maar de wereld durfde het ook aan om millenniumdoelen te stellen, waarin een halvering van het percentage extreem armen wordt nagestreefd. En met zo’n impactdoel houd je het einddoel, de kinderen zélf, tenminste in beeld. Want te vaak zijn we nu al tevreden met een nieuwe handreiking, website, voorlichtingsproduct of werkwijze. En dan kijken we niet meer of dit alles nu ook echt bijdraagt aan een vermindering van kindermishandeling.

Een halvering van het aantal mishandelde kinderen is denk ik goed te concretiseren. Om dat te bereiken zouden we er bijvoorbeeld voor moeten zorgen dat in 2020 alle mishandelde kinderen in beeld zijn. Dan is het bijvoorbeeld nodig dat 1% van de Nederlanders in 2020 advies vraagt aan het AM(H)K hoe ze kunnen omgaan met hun zorgen over een kind in de buurt. Dit is met goede publiekscampagnes zeker niet onhaalbaar als je bedenkt dat ruim 4% van de Nederlanders rondloopt met een vermoeden van kindermishandeling.

We kunnen ook streven naar een halvering van het aantal sterfgevallen door kindermishandeling in 2020. Om dit te bereiken moeten alle ouders, vlak na de geboorte van hun kind, goede voorlichting krijgen over het (huil)gedrag van hun baby en het shaken baby syndroom. Buitenlandse studies laten zien dat deze maatregel 50% minder hersenletsels en sterfgevallen oplevert.

Ook het terugdringen van de 30 procent kans op overdracht van geweld van de ene generatie op de andere is na te streven. De slachtoffers van nu moeten dan goede voorlichting, diagnostiek en eventueel specialistische hulp krijgen. Inmiddels weten we steeds beter welke traumahulp wel en niet werkt.

En zo zijn er nog wel meer doelen op te stellen. Als Augeo Foundation willen we met het Tijdschrift Kindermishandeling en onze e-academy professionals ondersteunen bij hun rol in het bereiken van deze doelen; met kennis en informatie, maar ook door professionals uit verschillende disciplines digitaal aan elkaar te verbinden. Daar hebben we natuurlijk ook een cijfer aan geplakt: 100.000 professionals die in 2014 een online module volgen of het Tijdschrift Kindermishandeling lezen. En als het je is gelukt om deze column uit te lezen, dan ben jij er daar zeker één van! Dank je wel daarvoor!