Augeo magazine - Over veilig opgroeien

AUGEO MAGAZINE - HET ONLINE TIJDSCHRIFT OVER VEILIG OPGROEIEN

OVERZICHT

REACTIES

TIPS VAN ANNA AAN HULPVERLENERS, DOCENTEN EN BELEIDSMAKERS

Geen enkel kind verdient wat ik heb meegemaakt, daarom zet ik mij in voor jongerenparticipatie en de Jongerentaskforce Kindermishandeling. Ik wil hulpverleners, docenten en beleidsmakers er (weer) meer bewust van te maken dat ze met kinderen werken.

Wat ik iedereen wil meegeven:

Mijn ouders bezochten bijna nooit ouderavonden. De basisschool had destijds meer toenadering kunnen zoeken. Ze hadden moeten polsen, zonder hen te beschuldigen: ‘Zijn jullie bij Anna thuis? Helpen jullie haar met schoolzaken? Vragen jullie haar hoe het gaat en wat er speelt?’ Het gebeurde niet.

Luister naar wat het kind te vertellen heeft. Kijk wat het kind nodig heeft.

Als je je zorgen maakt om een kind, om welke reden dan ook, en je ziet dat ouders niet betrokken zijn, neem dan het zekere voor het onzekere. Volg de stappen van de Meldcode:

• Breng de signalen in kaart
• Overleg met een collega en raadpleeg eventueel Veilig Thuis
• Voer een gesprek met de cliënt
• Maak een afweging van het geweld of de kindermishandeling. Neem bij twijfel contact op met Veilig Thuis.
• Organiseer hulp of maak een melding.

Adviezen van jongeren

In het onderzoek van de Jongerentaskforce Kindermishandeling ‘Jongeren in jeugdhulp over veiligheid’ vind je alle adviezen die jongeren aan hulpverleners geven. Je leest het rapport op augeo.nl .

AUTEUR: SOMAJEH GHAEMINIA

‘Veertien was ik, toen ik in de crisisopvang terechtkwam. De situatie thuis escaleerde na een ruzie met mijn vader. Ik kan er nog steeds niet veel over vertellen, dat is te pijnlijk, maar na jaren van verwaarlozing en geweld stroomde mijn emmer over. Na een telefoontje van mijn moeder kwam de politie en belandde ik op het politiebureau. Ik werd naar de crisisopvang gebracht in een andere stad. Daar moest ik drie dagen binnen blijven. Ik voelde me onveilig en opgesloten.

Alsof ik een crimineel was

Vanuit de crisisopvang ben ik van instelling naar instelling, naar familie en weer naar de volgende instelling verhuisd; de volgorde ben ik kwijt. Ook heb ik in een jeugdgevangenis gezeten, omdat er toen geen plek was in een instelling. Ik leefde er in een groep van twaalf meiden. Negen zaten daar omdat ze onder toezicht waren gesteld, voor hun eigen bescherming of omdat hun ouders niet voor hen konden zorgen. De drie anderen hadden een strafbaar feit gepleegd.

Vier keer per dag luchten

’s Ochtends werden de celdeuren van het slot gedraaid. In rijen liepen we naar de douches. Vier keer per dag mochten we een half uur luchten op een binnenplaats. We werden gevisiteerd. Ik moest me uitkleden en naakt kikkersprongen maken om niets naar binnen te kunnen smokkelen. Het was een echte cel waarin ik woonde, met een stalen toilet. Ik zat daar voor mijn eigen veiligheid, maar het voelde alsof ik de crimineel was. Maar wat had ik misdaan?

Mijn ouders keken niet naar me om

Veel geld verdienen, dat vonden mijn ouders belangrijk. Ze werkten fulltime. En ook wij, hun kinderen, moesten presteren. Drie uur per dag speelde ik verplicht muziek. Ik sportte op hoog niveau en trainde elf uur per week. Ik zat op het vwo en moest goede cijfers halen. Dat gold ook voor mijn broers en zussen, maar zij zijn slim en getalenteerd

Er werd nauwelijks voor mij gezorgd of naar me omgekeken. Ik stond zelf op, smeerde mijn brood en fietste alleen naar school. Daar was ik teruggetrokken en werd ik gepest. Na schooltijd paste ik op mijn zusje of was ik alleen thuis, vriendinnen had ik niet. Mijn ouders vonden me dom en overbodig. Alleen als ik iets fout deed, zagen ze me.

Mijn moeder greep nooit in

In mij puberteit ging ik niet meer naar muziekles of sporttraining. Ik deed alsof, maar zat ondertussen bij de paar vrienden die ik toen had. Lang kon ik mijn ouders echter niet voor de gek houden. Door mijn gedrag werden zij steeds dwingender en werd ik strenger gestraft. Corrigerende tikken en venijnige knepen kreeg ik altijd al, maar het grove geweld begon tussen mijn 13de en 14de. In die tijd ging mijn vader eens in de twee maanden helemaal door het lint.

Als mijn vader me in elkaar sloeg stond mijn moeder meestal in een hoekje te huilen. Of ze was het ermee eens. Maar ze greep nooit in. Mijn broers en zussen werden niet mishandeld. Zij gaven geen tegengas. Ik wel. Ik werd alleen maar bozer.

Nog meer spijbelen

Soms bleef ik weken van huis en sliep ik bij vriendinnen. Ik spijbelde veel en vluchtte in drinken en jointjes roken. Dat maakte mijn ouders nóg bozer. Niemand had door dat het thuis zo slecht ging. Totdat een vriendin mijn verwondingen zag en doorvroeg. Ik begon te huilen, kon er niet omheen. Op haar advies ben ik naar de vertrouwenspersoon op school gegaan.

De lerares belde mijn vader

Het gesprek heeft niet geholpen, integendeel. Ze beloofde wat ik verteld had binnen vier muren te houden, maar nog diezelfde middag kwam mijn vader verhaal halen; de lerares had mijn ouders gebeld. Dat heeft me helemaal kapot gemaakt. Ik spijbelde nog meer en de mishandelingen gingen door. Die stopten pas toen ik in de crisisopvang zat.

Regels zijn regels

In de instellingen waar ik verbleef, was ik verlost van het regime van mijn ouders. Maar wat ik in de jeugdzorg gemist heb, is menselijkheid. In mijn pubertijd heb ik in wel 73 hulpverleners gehad. Dat maakte me onzeker. Ik voelde me ongehoord, maar kon er niets tegen doen. De hulpverleners zijn de autoriteit. Zij volgen de regels en maken geen uitzondering. Dat heeft me heel verdrietig gemaakt.

Zo vroeg ik de groepsleiding al twee weken voor de verjaardag van een vriendin of ik op de dag van haar feestje een keer na middernacht thuis mocht komen in plaats van om 22 uur. Dat was prima. Het zou in de overdracht worden genoteerd. Maar door een fout wist de dienstdoende groepsleider van niets. Ik kreeg huisarrest en extra corvee. Ik probeerde een gesprek aan te gaan, maar geluisterd werd er niet. Regels zijn regels.

Weer vertrouwen

Wat ik gemist heb, is het besef bij hulpverleners dat het voor een jongere ongelooflijk moeilijk is uit huis gehaald te worden. Om in een groep geplaatst te worden waar dagelijks tien verschillende hulpverleners langskomen. Dat een kind aandacht verdient.

Alles wordt in de Jeugdzorg vastgelegd in regels en protocollen. Maar vergeet niet dat het om kinderen gaat! Een hulpverlener mag een kind geen knuffel geven. Hulpverleners mogen geen sigaretje roken met jongeren. De eerste volwassene die mij écht hielp was een mentrix die af en toe een rondje met mij door het park wandelde. We rookten dan samen een sigaretje, en ik weet het, ik was 15 jaar en mocht volgens de wet niet roken. Maar juist op die momenten kwamen de gesprekken los, begon zij mij te begrijpen en durfde ik weer iemand te vertrouwen. Dat is waar het uiteindelijk om gaat.

Eigen weg

Geen enkel kind verdient wat ik heb meegemaakt, daarom zet ik mij in voor jongerenparticipatie en de Jongerentaskforce Kindermishandeling. Ik weet: ik ben een heel lastige puber geweest, maar ik weet óók dat ik een goed mens ben. Ik heb nooit iemand kwaad gedaan. Ik wilde alleen mijn eigen wereld creëren. Ik wilde niet worden zoals mijn ouders.

Mijn ouders en ik hebben het nog een klein jaar geprobeerd thuis, maar het wilde niet. Ik werd opnieuw mishandeld. Ik raakte afgestompt en nam niemand meer serieus. Door te verhuizen naar de stad waar ik wil zijn, heb ik mijn eigen pad gekozen. Met die stap is het contact met mijn ouders verbroken. Ze kunnen niet accepteren dat ik anders ben dan zij.’

Lees de tips Anna en volg de Jongerentaskforce Kindermishandeling op twitter: @Jong_Taskforce

Om privacyredenen is de naam Anna gefingeerd.

INTERVIEW

‘Mijn laatste verhuizing was drie maanden geleden. De veertiende in acht jaar tijd. Maar de eerste naar een plek die ik echt zélf heb uitgekozen.’ Verwaarlozing en geweld dreven Anna (22) uit huis, waarna ze van instelling naar internaat verhuisde.