• Zoeken in edities
  • Volledig scherm
  • Online scholing
  • Contactinformatie
  • Deel Augeo magazine met vrienden
  • Magazine doorsturen

Augeo magazine - Over veilig opgroeien

Augeo magazine is hét online tijdschrift over veilig opgroeien. Via opiniërende bijdragen, ervaringsverhalen, interviews en columns stimuleren we de discussie over en maatschappelijke betrokkenheid bij kindermishandeling. Uitgever:  Augeo.

Augeo Actueel - Praten met kinderen

Augeo Actueel - Praten met kinderen

  • AM- Over veilig opgroeien - Nr. 4 2016

    AM- Over veilig opgroeien - Nr. 4 2016

  • Augeo Actueel - Meldcode kindermishandeling

    Augeo Actueel - Meldcode kindermishandeling

  • AM- Over veilig opgroeien - Nr. 3 2016

    AM- Over veilig opgroeien - Nr. 3 2016

  • Kindermishandeling samen aanpakken

    Kindermishandeling samen aanpakken

  • Augeo Magazine - Over veilig opgroeien - Nr. 2 2016

    Augeo Magazine - Over veilig opgroeien - Nr. 2 2016

  • Augeo Magazine - Over veilig opgroeien - Nr. 1 2016

    Augeo Magazine - Over veilig opgroeien - Nr. 1 2016

  • De meldcode aanpassen: kans of risico?

    De meldcode aanpassen: kans of risico?

  • Jaaroverzicht 2015

    Jaaroverzicht 2015

  • Pleegzorg: samen in verscheidenheid

    Pleegzorg: samen in verscheidenheid

  • De kindcheck voor medici - Signalen van ouders

    De kindcheck voor medici - Signalen van ouders

  • Meer aandacht voor jongens en mannen ISPCAN

    Meer aandacht voor jongens en mannen ISPCAN

  • Pleegzorg: thuis in een ander gezin - Gasthoofdredactie: pleegzorgtijdschrift

    Pleegzorg: thuis in een ander gezin - Gasthoofdredactie: pleegzorgtijdschrift

  • Seksueel geweld tegen kinderen, gasthoofdredacteur Corinne Dettmeijer Nationaal Rapporteur

    Seksueel geweld tegen kinderen, gasthoofdredacteur Corinne Dettmeijer Nationaal Rapporteur

  • Jongerentaskforce: onderzoek in jeugdhulp over veiligheid

    Jongerentaskforce: onderzoek in jeugdhulp over veiligheid

  • Veilig opgroeien: thuis en op school, primair onderwijs

    Veilig opgroeien: thuis en op school, primair onderwijs

  • Veilig opgroeien: thuis en op school, voorgezet onderwijs

    Veilig opgroeien: thuis en op school, voorgezet onderwijs

  • Kindermishandeling stoppen: de rol van gemeenten

    Kindermishandeling stoppen: de rol van gemeenten

  • Jaaroverzicht

    Jaaroverzicht

  • Kinderrechten

    Kinderrechten

  • Onderwijs

    Onderwijs

  • Inzicht in ouderschap

    Inzicht in ouderschap

  • Gezondheidszorg

    Gezondheidszorg

  • Kinderopvang

    Kinderopvang

  • KindCheck juni 2014

    KindCheck juni 2014

  • TKM gemeenten april 2014

    TKM gemeenten april 2014

  • TKM: gezondheidszorg en kindermishandeling

    TKM: gezondheidszorg en kindermishandeling

  • TKM-onderwijs - januari 2014

    TKM-onderwijs - januari 2014

  • TKM-Jaaroverzicht 2013

    TKM-Jaaroverzicht 2013

  • TKM-Huwelijksdwang

    TKM-Huwelijksdwang

  • TKM-Professionalisering

    TKM-Professionalisering

  • TKM-Meldcode

    TKM-Meldcode

  • TKM-Herstel na trauma

    TKM-Herstel na trauma

  • TKM-onderwijs: Meldcode en hulp

    TKM-onderwijs: Meldcode en hulp

  • TKM-special: kwaliteitskader voorkomen seksueel misbruik in de jeugdzorg

    TKM-special: kwaliteitskader voorkomen seksueel misbruik in de jeugdzorg

  • TKM-onderwijs: Communiceren

    TKM-onderwijs: Communiceren

  • TKM-onderwijs: vormen en gevolgen van kindermishandeling

    TKM-onderwijs: vormen en gevolgen van kindermishandeling

  • TKM Armoede februari 2013

    TKM Armoede februari 2013

  • Verwaarlozing TKM december 2012

    Verwaarlozing TKM december 2012

  • Seksueel misbruik

    Seksueel misbruik

  • Special Commissie Samson

    Special Commissie Samson

  • TKM special Prinsjesdag 2012

    TKM special Prinsjesdag 2012

  • TKM special: verkiezingen 2012

    TKM special: verkiezingen 2012

  • Juni Tijdschrift Kindermishandeling

    Juni Tijdschrift Kindermishandeling

  • April 2012 Tijdschrift Kindermishandeling

    April 2012 Tijdschrift Kindermishandeling

  • Gedrukte uitgave - nr 4 2011 (pdf)

    Gedrukte uitgave - nr 4 2011 (pdf)

  • Gedrukte uitgave - nr 3 2011 (pdf)

    Gedrukte uitgave - nr 3 2011 (pdf)

  • Gedrukte uitgave - nr 2 2011 (pdf)

    Gedrukte uitgave - nr 2 2011 (pdf)

  • Gedrukte uitgave - nr 1 2011 (pdf)

    Gedrukte uitgave - nr 1 2011 (pdf)

  • Gedrukte uitgave - nr 4 2010 (pdf)

    Gedrukte uitgave - nr 4 2010 (pdf)

  • Gedrukte uitgave - nr 3 2010 (pdf)

    Gedrukte uitgave - nr 3 2010 (pdf)

  • Gedrukte uitgave - nr 2 2010 (pdf)

    Gedrukte uitgave - nr 2 2010 (pdf)

  • Gedrukte uitgave - nr 1 2010 (pdf)

    Gedrukte uitgave - nr 1 2010 (pdf)

  • Gedrukte uitgave - nr 4 2009 (pdf)

    Gedrukte uitgave - nr 4 2009 (pdf)

  • Gedrukte uitgave - nr 3 2009 (pdf)

    Gedrukte uitgave - nr 3 2009 (pdf)

  • Gedrukte uitgave - nr 2 2009 (pdf)

    Gedrukte uitgave - nr 2 2009 (pdf)

  • Gedrukte uitgave - nr 1 2009 (pdf)

    Gedrukte uitgave - nr 1 2009 (pdf)

Reageren op dit artikel? Stuur dan een e-mail naar redactie@tijdschriftkindermishandeling.nl

FOTOGRAFIE: SHUTTERSTOCK

*

*

* Deze gegevens zijn verplicht. Je mailadres wordt niet getoond.

Reacties van andere lezers

Reageer op dit artikel

Mariëlle van Bussel
& Marjon Donkers

Achtergrond

Wat als, ondanks alle mooie protocollen en een stevig veiligheidsbeleid, er toch seksueel misbruik plaatsvindt in een jeugd- en pleegzorginstelling? Het overkwam de William Schrikkergroep in 2006. En ook de justitiële jeugdinrichting Harreveld (locatie ’t Anker) in datzelfde jaar. Hoe gingen ze hiermee om?

 

Toen aan het licht kwam dat een pleegvader jarenlang zijn eigen pleegkinderen had misbruikt, scherpte De William Schrikkergroep (WSG) het veiligheidsbeleid aan. Een van de belangrijkste maatregelen is uitbreiding van de screening van pleegouders.

 

Met aspirant-pleegouders wordt open en bloot gesproken over onderwerpen als seksuele ontwikkeling en seksueel overschrijdend gedrag en over de vraag wat men denkt te doen als het moeilijk wordt.

 

Pleegouders kwetsbaar

Marjan Boertjes, directeur expertisecentrum WSG: ‘Een paar jaar geleden bespraken we dit soort zaken op het moment dat het speelde, wat natuurlijk te laat kan zijn. Nu zien we eerder of pleegouders te kwetsbaar zijn. Ook tijdens de begeleiding van pleegouders komen deze onderwerpen elke keer weer – en niet vrijblijvend – aan bod.’

 

Ook neemt de instelling niet meer klakkeloos pleegouders van andere organisaties over. ‘Daar hebben we fouten in gemaakt’, geeft Boertjes toe. ‘Twijfels over pleegouders werden niet doorgegeven aan een andere organisatie. Er was geen uitwisseling. Nu zijn we daar strenger in en checken altijd de antecedenten. Ook andere organisaties zijn er bewuster mee bezig.’

 

Signs of safety

Medewerkers zelf volgden altijd al de training ‘Herkennen en signaleren van seksueel misbruik’, daarnaast wordt er steeds meer gewerkt met ‘Signs of safety’. Het afgelopen jaar wordt er tijdens álle trainingen op gehamerd om het vooral niet alleen te doen.

 

‘Laat altijd iemand meekijken, omdat er vaak zand in je ogen wordt gestrooid’, aldus Boertjes. ‘Ook onderbuikgevoelens kun je samen proberen scherp te krijgen door te blijven doorvragen. Waar komt dat gevoel vandaan? Waarom voel ik me zoals ik me voel?

Natuurlijk klopt dat gevoel niet altijd, maar je moet het in ieder geval serieus nemen.’

 

Schijnveiligheid

Voor het inschatten van risico’s maakt de WSG gebruik van een veiligheidsvragenlijst, die zowel vóór als tijdens de plaatsing wordt afgenomen. Boertjes: ‘Eigenlijk biedt zo’n lijst slechts schijnveiligheid. Ik beschouw het dan ook als niet meer dan een kapstok.’

 

WSG werkt ook aan een zo groot mogelijk netwerk rondom een pleegkind, dat bestaat uit professionals en informele contacten. ‘Hoe meer ogen en monden, hoe meer de veiligheid gewaarborgd is. Het werkt preventief.’

 

Openheid seksueel overschrijdend gedrag

‘Het is goed om zorgen te delen, om te erkennen dat jij als docent het ook vervelend vindt dat het kind op schoot aan je borsten zit. Zodat pleegouders, die zich daar ongelukkig bij voelen, zien dat het ook op andere plekken gebeurt. Het bevordert de openheid over seksueel overschrijdend gedrag.’

 

Boertjes denkt dat de WSG een heel eind op weg is als het gaat om veiligheid bieden. Maar: ‘Het is een illusie dat je alles kunt voorkomen. Ook bij ons komen die incidenten nog voor. Daders zijn soms zo geraffineerd dat ze alle wegen benutten om in contact te komen met kinderen. Maar onze verbeteringen leiden in ieder geval tot een professionelere pleegzorg, en kinderen krijgen een betere pedagogisch verantwoorde woonplek.’

 

Heksenjacht

Het verschijnen van het rapport van de commissie-Samsom komende maandag ziet Boertjes met lichte zorgen tegemoet ‘Ik ben bang dat de pleegzorg in het algemeen er niet goed vanaf komt. Dat zal door de media ongenuanceerd gebracht worden waardoor er weer een heksenjacht zal ontstaan.’

 

‘Ik hoop vooral dat er een (besloten) zwartboek komt van mensen die nooit meer in de jeugdzorg mogen werken. Wat WSG betreft denk ik dat de aanbevelingen die er zullen komen niets nieuws opleveren voor ons. We doen al ontzettend veel.’

 

Veiligheid bij voormalig Harreveld

 

In 2006 misbruikten jongeren in justitiële jeugdinrichting Harreveld (locatie ’t Anker) verschillende groepsgenoten. Ook waren er verdenkingen van seksueel misbruik door begeleiders. De minister van Justitie kondigde onmiddellijk een opnamestop af. In 2009 constateerde de inspectie dat de veiligheidsrisico’s weer binnen de officiële normen lagen. Wat is er allemaal veranderd na dit incident?

 

Christian van Dam, hoofd behandeling: ‘We hebben ingrijpende veiligheidsmaatregelen genomen. Op de gesloten afdelingen hebben we veel mogelijkheden voor seksueel misbruik weggenomen door het gebouw anders in te richten. Meer glas, meer zichtlijnen en het kantoor van de hulpverleners in het midden van de groep. Op de open afdelingen zijn de slaapdiensten vervangen door waakdiensten.’

 

In 2010 is locatie ’t Anker van jongerenhuis Harreveld – waar onder meer jongeren met seksuele problemen behandeld worden - geen justitiële jeugdinrichting meer, maar een voorziening voor gesloten jeugdzorg die per 1 oktober onderdeel is van Horizon Jeugdzorg en Onderwijs.

 

Groepsgrootte

Hoewel Van Dam twee jaar geleden vertelde dat de groepsgrootte terug zou gaan van tien naar acht jongeren, is dat niet gebeurd. Waarom niet? ‘Dat heeft te maken met bezuinigingen waardoor we nu twee medewerkers hebben op tien jongeren.’

Kleinere groepen had moeten leiden tot minder incidenten. Twee jaar geleden meldde Van Dam dat hij bijna dagelijks de alarmbel moest indrukken. Is dat nog steeds zo, nu de groepsgrootte niet is veranderd? ‘Dagelijkse calamiteiten zijn niet meer aan de orde’, zegt hij. Over een precies aantal blijft hij echter vaag.

 

Interne rapportages

‘Als het om seksueel misbruik gaat, zitten we al een paar jaar op de nullijn.’ Maar één van de conclusies van de commissie Samson, dat slechts 2% van het misbruik wordt opgemerkt, maakt hem niet ongerust. ‘Ik heb er op basis van interne rapportages een goed gevoel over.’ Maar even later: ‘Toch ben ik benieuwd naar wat onze jongeren tijdens dit onderzoek verteld hebben. Ik wil graag weten of we wel alles zien wat we denken te zien.’

 

Screening personeel

Het feit dat het al tijden goed lijkt te gaan is volgens Van Dam het gevolg van een combinatie van factoren. Niet alleen de verbouwing en de betere screening van de medewerkers, maar ook de visie op seksualiteit heeft daaraan bijgedragen.

 

‘We hebben in samenwerking met de Rutgers WPF concreet een visie ontwikkeld van wat wij normaal vinden en wat niet. Door die visie vinden we er meer van, en dus kunnen we het ook beter begeleiden.’

 

Voorheen vonden medewerkers het nog spannend om het onderwerp aan te snijden, nu is er meer openheid. Ook over gevoelens die de jongeren bij de medewerkers oproepen, zoals angst of agressie. De conclusie van Samson dat een groot deel van het misbruik bij jongeren onderling plaatsvindt, heeft bij de organisatie al eerder tot veranderingen geleid.

 

Simpelweg verboden

Van dam: ‘Hoewel het verboden was, werd er wel eens gedacht dat seksueel overschrijdend gedrag bij de problematiek van zo’n jongere hoorde. Nu hebben we de teugels strakker aangetrokken. Het is nu simpelweg verboden en door de aanpassingen in het gebouw is er meer toezicht op.’

 

‘Schokkende cijfers’, concludeert Van Dam naar aanleiding van het rapport, ‘maar tegelijkertijd is het geruststellend dat wij al jaren bezig zijn met wat er in het rapport naar boven komt. Het is wél een aandachtspunt dat we medewerkers en jongeren niet één keer moeten aanspreken op het onderwerp seksualiteit, maar dat we dat moeten blíjven doen.

 

Opgebouwde kennis

Daarnaast is het een eyeopener dat we onze opgebouwde kennis en ervaring niet alleen met onze collega’s bij Den Hey-Acker (waar ook een specifieke groep jongeren verblijft met ernstige seksuele problematiek) moeten delen, maar vooral ook met andere organisaties.’

 

 

‘Misbruik is nooit helemaal te voorkomen’

Hoe pakken jeugd- en pleegzorg-instellingen het zelf aan?

‘Hoe meer ogen en monden
rondom een pleegkind, hoe meer
de veiligheid gewaarborgd is’

  • MENU
  • Taal
  • 9 - 14
  • DELEN

  • AANMELDEN

  • CONTACT

Overzicht edities

Augeo Actueel - Praten met kinderen

AM- Over veilig opgroeien - Nr. 4 2016

Augeo Actueel - Meldcode kindermishandeling

AM- Over veilig opgroeien - Nr. 3 2016

Kindermishandeling samen aanpakken

Augeo Magazine - Over veilig opgroeien - Nr. 2 2016

Augeo Magazine - Over veilig opgroeien - Nr. 1 2016

De meldcode aanpassen: kans of risico?

Jaaroverzicht 2015

Pleegzorg: samen in verscheidenheid

De kindcheck voor medici - Signalen van ouders

Meer aandacht voor jongens en mannen ISPCAN

Pleegzorg: thuis in een ander gezin - Gasthoofdredactie: pleegzorgtijdschrift

Seksueel geweld tegen kinderen, gasthoofdredacteur Corinne Dettmeijer Nationaal Rapporteur

Jongerentaskforce: onderzoek in jeugdhulp over veiligheid

Veilig opgroeien: thuis en op school, primair onderwijs

Veilig opgroeien: thuis en op school, voorgezet onderwijs

Kindermishandeling stoppen: de rol van gemeenten

Jaaroverzicht

Kinderrechten

Onderwijs

Inzicht in ouderschap

Gezondheidszorg

Kinderopvang

KindCheck juni 2014

TKM gemeenten april 2014

TKM: gezondheidszorg en kindermishandeling

TKM-onderwijs - januari 2014

TKM-Jaaroverzicht 2013

TKM-Huwelijksdwang

TKM-Professionalisering

TKM-Meldcode

TKM-Herstel na trauma

TKM-onderwijs: Meldcode en hulp

TKM-special: kwaliteitskader voorkomen seksueel misbruik in de jeugdzorg

TKM-onderwijs: Communiceren

TKM-onderwijs: vormen en gevolgen van kindermishandeling

TKM Armoede februari 2013

Verwaarlozing TKM december 2012

Seksueel misbruik

Special Commissie Samson

TKM special Prinsjesdag 2012

TKM special: verkiezingen 2012

Juni Tijdschrift Kindermishandeling

April 2012 Tijdschrift Kindermishandeling

Gedrukte uitgave - nr 4 2011 (pdf)

Gedrukte uitgave - nr 3 2011 (pdf)

Gedrukte uitgave - nr 2 2011 (pdf)

Gedrukte uitgave - nr 1 2011 (pdf)

Gedrukte uitgave - nr 4 2010 (pdf)

Gedrukte uitgave - nr 3 2010 (pdf)

Gedrukte uitgave - nr 2 2010 (pdf)

Gedrukte uitgave - nr 1 2010 (pdf)

Gedrukte uitgave - nr 4 2009 (pdf)

Gedrukte uitgave - nr 3 2009 (pdf)

Gedrukte uitgave - nr 2 2009 (pdf)

Gedrukte uitgave - nr 1 2009 (pdf)