Augeo magazine - Over veilig opgroeien

‘DE SIGNALEN WAREN ER WEL, MAAR NIEMAND PIKTE ZE OP’

Michael weigert om een slachtoffer te blijven

AUTEUR: DEBORAH LIGTENBERG

‘Hij was heel aardig. De populairste leraar van de internationale school in Maleisië waarop ik zat. Ik was zeven toen hij mijn leraar Engels werd. Hij zei dat ik speciaal was, veel specialer dan de andere kinderen die hij kende. Hij overstelpte me met cadeautjes en bij hem thuis mocht ik zoveel ijs eten als ik wilde, schietspelletjes doen op de Nintendo en de film Men in Black kijken. Alles wat ik thuis niet mocht.

Mijn ouders vonden het goed dat ik veel bij hem was. Ook zij vonden hem heel sympathiek en nodigden hem geregeld uit om te komen eten. Achteraf was het een vooropgezet plan van hem. Door het vertrouwen van mijn ouders te winnen, won hij het vertrouwen van mij. Ik beschouwde hem als mijn tweede vader, die ik vertrouwde en waar ik van hield. Daar heeft hij op een verschrikkelijke manier misbruik van gemaakt.’

Shocktoestand

‘Ik was acht en kende hem een jaar, toen hij op een dag vroeg of ik bij hem op schoot wilde komen zitten. Hij was verdrietig, zei hij. En hij zou zich vast beter voelen als ik hem een kus op de wang gaf. Ik vond het een beetje gek, maar deed het.

Toen hij zei dat het niet echt hielp, maar dat hij zich vast beter zou voelen na een kus op zijn mond, weigerde ik omdat het niet oké voelde. Hij werd ontzettend boos. Hij gaf me álles en nu wilde ik niets terug doen? Wat was ik voor een ondankbaar kind? Mijn ouders zouden vast heel teleurgesteld zijn. Daarmee had hij me. Hij maakte handig gebruik van het feit dat ik graag door mensen aardig gevonden wilde worden: ik wilde mijn ouders niet teleurstellen, en ook hém niet.

Ik gaf mijn weerstand op, waarmee het misbruik begon. Er zijn heel perverse dingen gebeurd. Dingen die té erg zijn. Zo heftig, dat ik tijdens het misbruik in een shocktoestand raakte, waarbij mijn geest uit mijn lichaam verdween. Bij een traumatische gebeurtenis heb je drie opties: vechten, vluchten of bevriezen. Ik deed het laatste. Ik onderging het, maar mijn lichaam was niet meer van mij. Ik was er niet meer.’

Prijs voor zijn aandacht

‘Ik was in totale verwarring. De man die zo aardig voor me was, deed vreselijke dingen met me. Hoe kon hij dat nou doen? Ik dacht dat het seksueel misbruik de prijs was die ik moest betalen voor zijn aandacht, de cadeautjes en de leuke momenten die er óók waren. Ik was acht jaar, ik wist niets van seks. Ik integreerde het in mijn systeem als iets min of meer normaals.

Over de periode van een jaar heeft hij me meerdere keren misbruikt. Ik sprak er met niemand over. De dader heeft nooit gedreigd dat hij mij of mijn ouders wat zou aandoen als ik het zou vertellen, maar zei constant dat ik het niet aan mijn ouders moest vertellen, want die zouden het volgens hem niet begrijpen. Ik luisterde daarnaar.

De signalen waren er wel, maar mijn ouders hebben ze niet opgepikt. Ik plaste tot mijn negende in bed. Ook zat ik vaak aan mijn piemel, was ik op veel jonger met seks bezig dan normaal en was dat veel obsessiever. Achteraf gezien vind ik dat mijn ouders naïef zijn geweest. Een single man van 34 jaar die heel intensief met kinderen omgaat, zou je als ouder moeten wantrouwen.

Mijn moeder heeft wel eens tegen me gezegd dat als hij dingen bij me deed die ik niet wilde, ik het meteen tegen haar moest zeggen. Het probleem was alleen dat hij me het gevoel gaf dat ik het zelf wilde. Hij zei ook tegen me: “Je wilt dit toch zelf?”, waardoor ik het zelf min of meer ging geloven. Dus zei ik thuis niets.’

Boos en onhandelbaar

‘Het misbruik stopte toen we gingen verhuizen naar Nederland. Ook toen praatte ik er niet over. Het was zó traumatisch geweest, dat ik mijn angst en paniek wegdrukte. Doorleven alsof er niets aan de hand was leek de enige manier om ermee om te gaan.

Toen ik in de puberteit belandde, liep ik vast. Ik begon ten volle te beseffen wat er precies was gebeurd. Ik was ontzettend boos. Op de dader, op mijn ouders maar ook op mezelf. Ik wilde de toffe jongen uithangen en stoer zijn. Daar paste dat beeld van dat kleine jongetje dat het misbruik had laten gebeuren helemaal niet bij. Ik keek naar de acties van het jongetje door de ogen van een puber en vond mezelf zwak en zielig.

Ik werd onhandelbaar, agressief en spijbelde veel. Mijn ouders begrepen niet wat er met me een de hand was en stuurden me naar meerdere hulpverleners, maar ik voelde me onbegrepen en weigerde open te staan voor hulp van buitenaf.’

Negen aanklachten

‘Ik heb het geluk dat ik een heel fijne familie heb, waardoor ik me op mijn zestiende veilig genoeg voelde om het toch te vertellen. Inmiddels was tot me doorgedrongen dat het niet normaal was wat de dader had gedaan. Ik vond hem nu ziekelijk en verknipt. Ik moest mijn verhaal kwijt zodat ik niet ten onder zou gaan aan mijn eigen destructieve gedrag.

Mijn ouders schrokken zich natuurlijk kapot. Bij hen vond ik de steun en troost die ik nodig had. Ze schakelden Interpol in, die de dader opspoorde in Engeland. Uiteindelijk lagen er negen aanklachten van seksueel misbruik tegen hem, maar tot een zaak is het niet gekomen. Vlak voordat hij moest voorkomen, heeft hij een einde aan zijn leven gemaakt. Ik was daar erg boos over. Ik had hem keihard de waarheid willen zeggen. Ik wilde alle rotzooi, alle pijn die hij mij had gegeven aan hem teruggegeven.’

Gespecialiseerde hulp

‘Ik ging pas in therapie toen ik 21 was. Tot die tijd dacht ik dat ik het zelf wel kon, maar opnieuw liep ik vast. Alles verbond ik aan het misbruik: Intimiteit, vertrouwen, vriendschap en seksualiteit. Liefdevol met een meisje vrijen, kon ik niet. Ik kon er geen gevoel bij toelaten. Daarom bezocht ik prostituées, iets waar ik bijna failliet aan ging. Er mislukten twee studies omdat ik mijn kop er niet bij kon houden.

Ik had er genoeg van en besloot gespecialiseerde hulp te zoeken. Ik vond een heel goede therapeut die deskundig is in de behandeling van seksueel misbruik bij jongens. Hij weet precies wat ik nodig heb. Dóór de pijn heen gaan bijvoorbeeld. Alle ellende, al mijn schaamte en schuldgevoel heb ik bij hem onder ogen gezien. Als je dat niet doet, kun je nooit verder met je leven.’

Vrij van het trauma

‘Ik weet dat ik me ooit volledig vrij zal voelen. Vrij van het trauma, de herinneringen en de beperkende effecten die het misbruik op mijn functioneren heeft. De gedachte dat ik me over mijn slachtofferschap kan heen zetten is een enorme drijfveer voor me.

Ik word goed begeleid door mijn therapeut en de mannengroep met slachtoffers van seksueel misbruik, waarin ik zit. Dankzij hen weet ik dat het nodig is om je slachtoffer te voelen, zodat je onder ogen kunt zien wat er is gebeurd. Maar dat betekent niet dat je altijd slachtoffer hoeft te blijven. Die keuze kun je zelf maken. Het is sterk om onder ogen te zien dat ik slachtoffer was van een pedoseksueel, maar het is nog sterker om te besluiten dat je verleden geen beperking hoeft te zijn voor je toekomst.

Het gaat goed met me. Ik heb controle over mijn leven. Mijn studie loopt prima, ik heb sinds een half jaar een vriendin en het contact met mijn familie is heel goed. De boosheid die ik voelde tegenover mijn ouders, is weg. Zij hebben er een enorm schuldgevoel over, maar op een gegeven moment is het ook voor hen belangrijk om het af te kunnen sluiten. Ook zij zijn slachtoffer geweest ’

Vergeven

‘De dader heb ik vergeven. Niet dat ik begrijp wat hij heeft gedaan. Hij heeft ziekelijke spelletjes gespeeld met mijn lichaam, mijn emoties en mijn familie. Met vergeven bedoel ik dat ik accepteer dat ik het verleden niet kan veranderen. Ik heb mijn boosheid losgelaten, omdat ik wat van mijn leven wil maken. Dat ben ik aan dat kleine jongetje van toen verplicht. Want, en dat is misschien het belangrijkste, ik heb het mijn achtjarige ik ook vergeven.’

Michael (24) werd op z’n achtste een jaar lang seksueel misbruikt door een leraar. ‘Ik wilde de toffe jongen uithangen en stoer zijn. Daar paste dat beeld van dat kleine jongetje dat het misbruik had laten gebeuren helemaal niet bij.’

‘Ik weet dat ik me ooit volledig vrij zal voelen’