Augeo magazine - Over veilig opgroeien

SEXTING OP SCHOOL: ‘IEDEREEN HAD MIJN BORSTEN GEZIEN’

AUGEO MAGAZINE - HET ONLINE TIJDSCHRIFT OVER VEILIG OPGROEIEN

OVERZICHT

REACTIES

5 TIPS VAN FRANCIEN OM MET SEXTING OM TE GAAN EN HET TE VOORKOMEN

• Maak het bespreekbaar. In mijn tijd was er nog geen beleid. Inmiddels heeft iedere school een protocol rondom sexting. Dat is erop gericht om alle betrokken partijen zo goed mogelijk te ondersteunen.
• Praat erover met degene(n) die de foto rondsturen. Naaktfoto’s op internet zetten en verspreiden is een no go. Kinderen moeten heel goed weten dat het schadelijk is voor degene die het overkomt.
• Schakel tijdig hulp in voor het slachtoffer. Dit kan problemen op latere leeftijd verkleinen of zelfs voorkomen.
• Word niet boos op het kind dat de foto van zichzelf aan iemand anders stuurde. Het is niet slim, maar steun is de enige manier om hem of haar te bereiken en helpen.
• Licht kinderen al heel jong voor, meteen als ze een mobiele telefoon krijgen. Op de basisschool dus al. Ze moeten weten dat je nooit een naaktfoto van jezelf aan anderen moet sturen. Ook niet als je die anderen vertrouwt.

AUTEUR: DEBORAH LIGTENBERG

‘Ik was 15, zat in vmbo-TL 3 en voelde me aangetrokken tot de populairste jongen van de klas. Ik durfde dat niet tegen hem te zeggen. Ook niet toen we op MSN zaten te chatten. Op een middag vroeg hij via de chat of hij mijn borsten mocht zien.

In eerste instantie zei ik nee, maar daarna dacht ik ‘waarom ook niet?’. Misschien kon ik hem op die manier voor me winnen. Dat hij er mee aan de haal zou kunnen gaan, kwam niet in me op. Ik vertrouwde hem. We waren tenslotte vrienden.

Continu paniek

Dus toen hij het tijdens een andere chatsessie opnieuw vroeg, deed ik voor de webcam mijn shirt omhoog, maakte een screenshot van mijn borsten en stuurde hem die toe. Zijn reactie wekte meteen mijn argwaan. Hij reageerde namelijk niet op mijn foto, maar schreef dat hij moest gaan omdat zijn vrienden er waren. Dat vond ik gek. Kort daarvoor had hij nog gezegd dat hij alleen thuis was.

Hij zou de foto toch niet aan zijn vrienden laten zien? Er ging een golf van paniek door me heen. Wat stond me te wachten? De volgende dag op school zei hij er niets over. Dat hij mijn blootfoto had, maakte me heel onrustig. Ik had een continu, sluimerend gevoel van paniek.

Damagecontrol

De zomervakantie brak aan en ik werd verliefd op een jongen uit havo 5 met wie ik verkering kreeg. Ik dacht eigenlijk niet meer aan de foto, totdat ik in de eerste schoolweek na de vakantie de fietskelder op school uitkwam en iemand ‘Hee Francien, laat je tieten nog eens zien!’ hoorde roepen. Ik hoor het niet goed, dacht ik. Het kán niet zo zijn dat iemand anders de foto ook heeft. Dat is te erg.

In paniek fietste ik naar huis. Mijn ouders vertelde ik niets. Ik was 15, dingen over seks bespreek je als puber niet zo snel met je ouders. Bovendien dacht ik zeker te weten dat ik ze hiermee een groot verdriet zou doen. Er niet over praten was mijn manier van damagecontrol. Als ik het er niet over had, was het er ook niet. Ik woonde twaalf kilometer van school. Ver genoeg om dit incident buiten de deur te houden.

Van trots naar onzeker

De volgende dag op school had ik het idee dat iedereen naar me keek. Elke keer als ik de aula inliep, dacht ik dat. Van een trots meisje met een grote mond, veranderde ik in een onzeker meisje. Helemaal toen de foto een dag later door de hele school hing. Mijn hoofd stond er niet op, maar vriendinnen, iedereen vroeg aan me of ik het was. Ik was in blinde paniek. De adrenaline gierde door mijn lijf.

Het kwam geen moment in me op om steun te zoeken, hulp te vragen. Ik schaamde me, vond dat ík fout zat en dacht dat het doodzwijgen de beste manier was om het zo snel mogelijk over te laten gaan. Ik zweeg in alle toonaarden. Zelfs tegen de coördinator die me tijdens een les uit de klas haalde.

Toen hij vroeg of ik wilde dat hij mijn ouders inlichtte, schudde ik ‘nee’. Op zijn vraag of ik met een vertrouwenspersoon over wilde praten, schudde ik nog harder. Dat was dat. In de hoop dat dit heel snel over zou gaan, liep ik terug naar de klas. Ik voelde me verschrikkelijk klem gezet. Ik wilde me het liefste ziekmelden en naar een andere school, maar dat kon niet. Dan zouden mijn ouders het te weten komen. En dat wilde ik écht niet.

Machteloos

Misschien was het maar enkele dagen nieuws op school. Voor mij was het twee jaar lang elke dag opnieuw nieuws. In mij was er veel veranderd. Ik had het idee dat ik mijn status terug kon kopen door dure merkkleding te dragen. Het eindexamenfeest sloeg ik over. Ik was te bang dat iemand die vreselijke zin ‘Francien laat je tieten nog eens zien’ zou roepen.

Aan mijn vriend moest ik uiteindelijk toegeven dat ik het wel was. In de twee jaar dat we een relatie hadden, was het steeds weer een onderwerp van discussie. Hij vond het natuurlijk heel vervelend dat de borsten van zijn vriendin bij iedereen bekend waren. We voelden ons er allebei heel machteloos over en wisten niet wat we met die gevoelens moesten.

Nieuwe school, nieuwe start?

Na mijn eindexamen koos ik niet voor een vervolgopleiding in de buurt, maar dertig kilometer verderop, zodat hopelijk niemand op mijn nieuwe school de foto kende. Ik werd onzeker over mijn lichaam. Mijn borsten die ik altijd zo mooi vond, zag ik nu als twee vervelende dingen die me behoorlijk in de problemen hadden gebracht. Twee jaar lang was ik bang dat die foto ergens zou opduiken. Ik had continu een gevoel van paniek.

Mooi hé?

Pas toen ik een nieuwe liefde tegen het lijf liep veranderde er iets. Ook hij wist via via van mijn foto. Ik raakte direct in paniek, maar hij kalmeerde me juist. ‘De helft van de wereld heeft borsten.’ zei hij. ‘Je moeder heeft ze toch ook? En trouwens, ze zijn hartstikke mooi’. Dat was precies wat ik nodig had. Ik realiseerde me dat ineen duiken en altijd bang zijn ermee geconfronteerd te worden, niet de juiste houding was. Ik had gewoon moeten zeggen: ‘Mooi zijn ze hè? En trouwens, je moeder heeft ze ook’.

Maar het begint er natuurlijk mee dat die jongen ze nooit de school rond had moeten mailen. Dat was een ondoordachte actie, waarmee hij me diep heeft geraakt. Toch kan ik het hem niet kwalijk nemen. Hij was veertien. Internet was net in opkomst en ik denk dat hij de gevolgen niet overzag. Hij en ik, we hebben allebei een stomme fout gemaakt. Ik had natuurlijk nooit, maar dan ook nooit, die foto naar hem moeten sturen.

Strafbaar feit

Ik heb het altijd verzwegen. Totdat ik vorig jaar in de media steeds meer soortgelijke verhalen tegenkwam. Met de komst van social media is dat een logisch gevolg. Er is zelfs een term voor: sexting: het versturen van seksueel getinte of expliciete beelden of teksten. In een relatie met een leeftijdsgenoot kan het spannend zijn. Maar als anderen zonder toestemming van de betreffende jongere de beelden ook onder ogen krijgen, wordt het zorgelijk. Formeel is het doorsturen van naaktfoto’s van minderjarigen strafbaar; het geldt als het verspreiden van kinderpornografie.

Práát erover

In samenspraak met Stichting Qpido besloot ik mijn verhaal te vertellen aan Nieuwsuur. Het voelde als mijn taak om tegen meisjes én jongens die zoiets meemaken te zeggen dat het uiteindelijk allemaal goed komt. Dat dit niet het einde van de wereld is, ook al lijkt dat aanvankelijk wel zo. Verder ben ik bezig met een boek over wat me is overkomen en geef ik voorlichting op scholen.

Soms hoor ik dat meisjes door sexting in psychische problemen komen of zelfs zelfmoord plegen. Ik hoor verhalen over foto’s die op pornosites terechtkomen en dat de meisjes worden gechanteerd om meer foto’s aan te leveren. Doen ze dat niet, dan worden hun ouders ingelicht. Dat is té erg. Práát erover, zou ik willen zeggen. Ik weet als geen ander hoe moeilijk dat is, maar het is absoluut nodig om te kunnen inzien dat je niet fout zat en dat er oplossingen zijn.

Vergeven, niet vergeten

Op mijn Facebook-pagina heb ik een brief geplaatst aan de jongen die mijn foto rondstuurde. ‘Ik maakte een fout, maar jij eveneens’, staat er. ‘Ik vergeef het je, maar vergeten doe ik het nooit. Ik bedank je. Door jou ben ik niet meer bang om te laten zien wat ik in huis heb. Ik hoop dat jij je lesje hebt geleerd, net als ik’. Dit schreef ik niet uit wraak, maar om duidelijk te maken wat het met je doet als je met sexting te maken hebt. Heel veel.’

Stichting Qpido geeft voorlichting over liefde, relaties, grenzen, dwang en seks. Kijk op www.qpido.nl .

INTERVIEW

Francien Regelink (28) stuurde op 15-jarige leeftijd een foto van haar borsten naar een jongen die ze leuk vond. Ongevraagd verspreidde hij deze via de mail, waarna de foto door heel de school opdook.