Augeo magazine is hét online tijdschrift over veilig opgroeien. Via opiniërende bijdragen, ervaringsverhalen, interviews en columns stimuleren we de discussie over en maatschappelijke betrokkenheid bij kindermishandeling. Uitgever: Augeo.
AM- Over veilig opgroeien - Nr. 4 2016
Augeo Actueel - Meldcode kindermishandeling
AM- Over veilig opgroeien - Nr. 3 2016
Kindermishandeling samen aanpakken
Augeo Magazine - Over veilig opgroeien - Nr. 2 2016
Augeo Magazine - Over veilig opgroeien - Nr. 1 2016
De meldcode aanpassen: kans of risico?
Jaaroverzicht 2015
Pleegzorg: samen in verscheidenheid
De kindcheck voor medici - Signalen van ouders
Meer aandacht voor jongens en mannen ISPCAN
Pleegzorg: thuis in een ander gezin - Gasthoofdredactie: pleegzorgtijdschrift
Seksueel geweld tegen kinderen, gasthoofdredacteur Corinne Dettmeijer Nationaal Rapporteur
Jongerentaskforce: onderzoek in jeugdhulp over veiligheid
Veilig opgroeien: thuis en op school, primair onderwijs
Veilig opgroeien: thuis en op school, voorgezet onderwijs
Kindermishandeling stoppen: de rol van gemeenten
Jaaroverzicht
Kinderrechten
Onderwijs
Inzicht in ouderschap
Gezondheidszorg
Kinderopvang
KindCheck juni 2014
TKM gemeenten april 2014
TKM: gezondheidszorg en kindermishandeling
TKM-onderwijs - januari 2014
TKM-Jaaroverzicht 2013
TKM-Huwelijksdwang
TKM-Professionalisering
TKM-Meldcode
TKM-Herstel na trauma
TKM-onderwijs: Meldcode en hulp
TKM-special: kwaliteitskader voorkomen seksueel misbruik in de jeugdzorg
TKM-onderwijs: Communiceren
TKM-onderwijs: vormen en gevolgen van kindermishandeling
TKM Armoede februari 2013
Verwaarlozing TKM december 2012
Seksueel misbruik
Special Commissie Samson
TKM special Prinsjesdag 2012
TKM special: verkiezingen 2012
Juni Tijdschrift Kindermishandeling
April 2012 Tijdschrift Kindermishandeling
Gedrukte uitgave - nr 4 2011 (pdf)
Gedrukte uitgave - nr 3 2011 (pdf)
Gedrukte uitgave - nr 2 2011 (pdf)
Gedrukte uitgave - nr 1 2011 (pdf)
Gedrukte uitgave - nr 4 2010 (pdf)
Gedrukte uitgave - nr 3 2010 (pdf)
Gedrukte uitgave - nr 2 2010 (pdf)
Gedrukte uitgave - nr 1 2010 (pdf)
Gedrukte uitgave - nr 4 2009 (pdf)
Gedrukte uitgave - nr 3 2009 (pdf)
Gedrukte uitgave - nr 2 2009 (pdf)
Gedrukte uitgave - nr 1 2009 (pdf)
FOTO: SHUTTERSTOCK. DE MENSEN OP DE FOTO ZIJN MODELLEN.
Eén contactpersoon, gezinsplan, cliënt heeft de regie
DE VOORGESCHIEDENIS
Alleenstaande moeder Patricia ontdekte dat ze zwanger was toen ze net weer begonnen was met tippelen. Na anderhalf jaar clean te zijn geweest, bezweek ze opnieuw voor de verleiding van crack en cocaïne. ‘Daar sta je weer je kut te verkopen om drugs te halen’, zei ze tegen zichzelf. Ze was al voor de zesde keer zwanger sinds ze in 2000 verslaafd raakte. Twee keer had ze de zwangerschap zelf afgebroken, de andere keren kreeg ze een miskraam. Dit kind gaat gezond ter wereld komen, daarvoor zet ik alles op alles, besloot ze toen ze in het ziekenhuis het hartje hoorde kloppen.
Het ziekenhuis waar Patricia een echo liet maken, had vanwege haar drugsgebruik een melding gedaan bij Samen Veilig Midden Nederland (voorheen Bureau Jeugdzorg Utrecht en Flevoland, die de SAVE-methodiek samen met andere jeugdzorgorganisaties ontwikkelden). ‘Natuurlijk werkte ik mee’, zegt Patricia. Ze was doodsbang dat ze haar kind anders na de geboorte niet zou mogen houden. ‘Negen van de tien prostituees op de tippelzone zijn moeders. Al hun kinderen zijn afgepakt door jeugdzorg.’
EERSTE CONTACT MET SAVE
‘Ik was blij dat Liza belde’, vertelt Patricia. ‘Ik wist dat ik het alleen niet zou redden.’ SAVE-medewerker Liza Bruinhart nodigde Patricia uit voor een gesprek op kantoor. ‘Door die formele setting wordt duidelijk dat we een formele relatie met elkaar aangaan’, aldus Liza.
‘SAVE stelt de voorwaarden om de veiligheid van jouw kind te waarborgen’, legde Liza aan Patricia uit. ‘Die voorwaarden zijn niet onderhandelbaar. Daarna bekijken we samen wat je nodig hebt om aan de voorwaarden te werken en wie je daarbij kan helpen. Jij hebt de regie over het gezinsplan dat we gaan maken.’
‘Ik vond het fijn dat Liza zo duidelijk was’, zegt Patricia. Liza vertelde dat zij haar gedurende het hele traject zou blijven begeleiden. Ook als het niet goed zou gaan en de Raad voor de Kinderbescherming een ondertoezichtstelling zou opleggen. Dat is een groot pluspunt van SAVE, vindt Liza. Voorheen kwam een gezin dan bij een andere afdeling of organisatie terecht. Liza: ‘Daardoor zagen mensen veel verschillende hulpverleners en moesten ze steeds opnieuw hun verhaal doen. Iedere afdeling en instantie had zijn eigen werkwijze en manier van rapporteren. Heel verwarrend voor ouders.’ Ook ging er veel tijd verloren tijdens de overdracht: vaak kwamen ouders dan opnieuw op een wachtlijst terecht.
‘We kunnen nu veel eerder beginnen met het bouwen van een sterk netwerk rond moeder en kind’, zegt Liza. Voordat SAVE werd geïntroduceerd, kwam het bij risicozwangerschappen herhaaldelijk voor dat het kind al was geboren voordat het raadsonderzoek was afgerond. Er was dan nog geen vaste contactpersoon voor een gezin en uit voorzorg werd het kind sneller uit huis geplaatst. ‘Nu kunnen we uithuisplaatsing vaker voorkomen.’
GESPREKKEN MET HULPVERLENERS
Liza ging eerst op huisbezoek bij Patricia om te bekijken hoe ze haar huishouden runde en of ze haar grote hond de baas was. Om de zorgen over de veiligheid in kaart te brengen, voerden ze samen gesprekken met alle hulpverleners van Patricia. Dat waren er nogal wat: twee verslavingsdeskundigen, de ziekenhuispoli, twee woonbegeleiders en medewerkers van Voorzorg (een ondersteuningsprogramma voor aanstaande moeders). Meestal schakelt de SAVE-medewerker ook het lokale wijkteam in. In dit geval vond Liza dat niet nodig: Patricia had al zoveel hulpverleners om zich heen. ‘Ik werd overal bij betrokken en voelde me serieus genomen’, zegt Patricia.
CONTACT MET NETWERK
Liza praatte ook met Patricia’s tante, haar zus en de pastor van de kerk waarbij ze aangesloten is. Ook dat is een uitgangspunt van SAVE: zo snel mogelijk het eigen netwerk van cliënten erbij betrekken. Patricia: ‘Ik droeg mensen voor die ik volledig vertrouw. Zij weten hoe sterk ik ben. Maar ze hebben ook eerder dan hulpverleners in de gaten wanneer het niet goed gaat.’
OPSTELLING VAN VEILIGHEIDSVOORWAARDEN
Aan de hand van de uitkomsten van alle gesprekken stelde Liza een lijst met veiligheidsvoorwaarden op: Patricia mocht geen drugs meer gebruiken tot haar kind geboren was. Daarna mocht ze geen drugs gebruiken in het bijzijn van haar kind. Ze moest hulp accepteren van verslavingszorg. Verder moest ze zich twee jaar door Voorzorg laten begeleiden bij de zorg voor haar kind. De woonbegeleiding moest worden voortgezet en ze moest bereikbaar zijn voor mensen uit haar eigen netwerk. De hond mocht alleen blijven als hij geen gevaar vormde voor de baby. Patricia: ‘Ik heb advies ingewonnen bij de gedragsdeskundige van de dierenarts. Mijn hond heeft me erdoorheen gesleept: hij zorgde dat ik elke dag naar buiten ging en troostte me als ik het zwaar had.’
Op initiatief van Patricia werd een veiligheidsvoorwaarde toegevoegd: geen drugsgebruik na de geboorte van haar kind. Liza: ‘Wij stellen de voorwaarden op die niet strenger zijn dan nodig is voor de veiligheid van het kind. Wil een ouder strengere voorwaarden, dan worden die opgenomen in het plan van de cliënt. We kunnen daar dan tijdelijk ondersteuning bij bieden.’
Tijdens een groot zorgoverleg met alle hulpverleners, Patricia, haar tante, haar zus en de pastor werd aan de hand van de veiligheidsvoorwaarden een plan gemaakt. Als Patricia behoefte kreeg aan heroïne, bij wie kon ze dan terecht? Hoe vaak werd haar urine op drugsgebruik gecontroleerd? Welke hulpverlener kwam wanneer langs, hoe wisselden ze onderling informatie uit? Patricia: ‘Ik heb samen met de verslavingsdeskundige een signaleringsplan opgesteld. Daarin stond bijvoorbeeld dat ik eerst de pastor zou bellen als het niet goed ging. Zij zou regelmatig contact met me hebben en bij SAVE aan de bel trekken als ik een dag de telefoon niet beantwoordde.’ Johan, de vriend die Patricia een paar maanden later kreeg, werd ook betrokken bij het zorgoverleg.
Liza: ‘Er lag een goed plan, er waren veel hulpverleners betrokken en het informele netwerk was gemotiveerd. Patricia ging zelf ook aan de slag. Vanaf dat moment hoefde ik alleen nog te monitoren of de afspraken werden nagekomen.’
GEBOORTE VAN HANS
Het lukte Patricia om van de drugs af te blijven. In november beviel ze van een kerngezonde zoon, Hans. Liza ging nog een keer op huisbezoek en onderhield telefonisch contact met alle betrokkenen. Iedereen in het zorgnetwerk informeerde Liza over of Patricia zich aan de afspraken hield. De begeleiders van Voorzorg hielden in de gaten of ze haar zoon goed verzorgde en alert op hem reageerde.
AFRONDING SAVE-TRAJECT
Drie maanden na de geboorte van Hans vond Liza het tijd om het SAVE-traject af te sluiten. ‘We geven hulp zo lang als nodig en zo kort mogelijk’, vertelt ze. Maar een week later kwam er een telefoontje van de verslavingsinstelling: Patricia had weer crack en heroïne gebruikt. Liza: ‘De verslavingsarts beschouwde het als eenmalige uitglijder. We spraken af dat we SAVE zouden afsluiten als Patricia de komende zes weken niet zou terugvallen.’
Patricia vond dat te vroeg. Tijdens een tweede groot zorgoverleg werd daarom besloten om een maand langer door te gaan. Patricia: ‘Daarna voelde ik me sterk genoeg om zonder Liza verder te kunnen.’ Bij de afsluiting werden de afspraken opnieuw doorgenomen. Alle partijen spraken uit dat de veiligheid van het kind goed genoeg was. Maar wat is goed genoeg? ‘Dat vind ik nog steeds ingewikkeld’, zegt Liza, ‘Patricia had een aantal maanden laten zien dat ze zich aan de afspraken hield, maar gezien haar voorgeschiedenis was de balans fragiel.’ Toen Liza nog als gezinsvoogd werkte, wachtte ze langer met het afsluiten van een casus. ‘Toen was onze blik meer op problemen gericht. Nu worden we uitgedaagd om ook steeds te kijken naar wat goed gaat.’
Na de afsluiting van een zaak is er geen veiligheidscheck meer. Liza: ‘Het monitoren op veiligheid dragen we over aan de betrokken hulporganisaties en het netwerk. Zij kunnen ons weer inschakelen als het nodig is.’
NIEUWE PROBLEMEN
Krap een maand later ging het mis: Johan, de vriend van Patricia, ging door het lint. Hij bedreigde haar met een koksmes en sloeg de keuken kort en klein. ‘Ik pieste in mijn broek van angst’, vertelt Patricia. Ze rende naar de buren om de politie te waarschuwen. ‘Toen ik vijf minuten later terugkwam, lag Hans gelukkig nog veilig in de box.’ Haar vriend werd opgepakt door de politie en kreeg een huisverbod voor 28 dagen. Patricia nam direct contact op met Liza. ‘Ik heb haar gevraagd om opnieuw een paar maanden mee te kijken.’
‘Blijkbaar speelde er van alles waarover Patricia niets heeft verteld’, zegt Liza. Voordat ze het dossier sloot, sprak Liza uitgebreid met Johan. ‘Hij had een drugsverleden en psychiatrische problemen. Maar het ging redelijk goed met hem en hij was zeer betrokken bij het gezin. Dat hij gewelddadig werd, kwam als een verrassing.’ Ze is blij dat Patricia haar zelf heeft gebeld, nog voordat de politie haar inlichtte. ‘Dat zegt iets over het vertrouwen dat Patricia heeft in SAVE.’
Liza gaat de zaak opnieuw oppakken. ‘Hoe transparant is Patricia geweest over deze man? Hoe kunnen we ervoor zorgen dat ze zich veiliger voelt om te vertellen wat er speelt? Dat wordt een belangrijk thema.’
‘Ik had eerder aan de bel moeten trekken’, zegt Patricia. ‘Ik zag dat Johan aan het afglijden was. Hij gebruikte weer cocaïne en was gestopt met zijn medicijnen. Maar hij is heel goed voor Hans en mij geweest. Ik was hem zo dankbaar dat ik het niet over mijn hart kon verkrijgen om hem de deur te wijzen.’
De namen van Patricia, Hans en Johan zijn gefingeerd.
ONDER DE LOEP: METHODIEK SAVE
AUGEO MAGAZINE - HET ONLINE TIJDSCHRIFT OVER VEILIG OPGROEIEN
DOWNLOAD PDF
OVERZICHT
REACTIES
REAGEER OP DIT ARTIKEL
VARIANTEN OP SAVE
De uitgangspunten en werkwijze van SAVE zijn hetzelfde als van VERVE , een jeugdbeschermingsinstrument dat is ontwikkeld voor de provincie Overijssel. Ook in de meeste andere delen van Nederland wordt met (varianten op) deze methode gewerkt, vaak onder een andere naam. Zo heet deze in Gelderland Nieuwe Jeugdbescherming en in Rotterdam Methode Integrale Jeugdbescherming .
WAT IS SAVE?
SAVE staat voor SAmenwerken aan VEiligheid en is ontwikkeld door de Bureaus Jeugdzorg Utrecht en Flevoland, de William Schrikkergroep (WSG), Leger des Heils, Reclassering en de Raad voor de Kinderbescherming. SAVE-teams zijn sinds 2014 actief in de provincie Utrecht en Flevoland. Ze komen in actie als er ernstige zorgen zijn over de veiligheid van kinderen en jongeren tot 23 jaar. Medewerkers van lokale wijkteams kunnen SAVE inschakelen, evenals anderen die zich zorgen maken over de veiligheid van een kind in hun omgeving. Aan de SAVE-teams zijn medewerkers van de oude Bureaus Jeugdzorg, de Raad voor de Kinderbescherming, WSG en reclassering verbonden. Die gebruiken allemaal dezelfde werkwijze.
Gezinsplan
Gezinnen die zijn aangemeld, krijgen met één vaste SAVE-professional te maken die van alles kan bieden: onderzoek naar de melding, begeleiding van ouders en kind en advies aan lokale teams. Maar ook uitvoering van rechterlijke maatregelen zoals ondertoezichtstelling of voogdij. Eigen kracht van het gezin, het kind en het netwerk staan voorop. Samen met professionals van het lokale zorgteam activerenactiveert de SAVE-medewerkers de gezinsleden en hun sociale netwerk om een gezinsplan te maken, waarin de veiligheid van het kind wordt gewaarborgd.
Vertrouwen
Gedwongen maatregelen worden waar mogelijk voorkomen. De medewerker van SAVE stelt de voorwaarden waaraan moet worden voldaan om de opgroei- of opvoedsituatie weer veilig genoeg te maken. Hoe daaraan gevolg gegeven wordt, is vooral aan de gezinsleden, waarbij ze worden ondersteund door hun eigen netwerk en het lokale team. De SAVE-medewerker toetst het plan en trekt zich terug zodra alle betrokken partijen vinden dat de situatie voor het kind veilig genoeg is en er vertrouwen is dat het goed blijft gaan. De effectiviteit van SAVE is nog niet onderzocht.
DE VOORGESCHIEDENIS
Alleenstaande moeder Patricia ontdekte dat ze zwanger was toen ze net weer begonnen was met tippelen. Na anderhalf jaar clean te zijn geweest, bezweek ze opnieuw voor de verleiding van crack en cocaïne. ‘Daar sta je weer je kut te verkopen om drugs te halen’, zei ze tegen zichzelf. Ze was al voor de zesde keer zwanger sinds ze in 2000 verslaafd raakte. Twee keer had ze de zwangerschap zelf afgebroken, de andere keren kreeg ze een miskraam. Dit kind gaat gezond ter wereld komen, daarvoor zet ik alles op alles, besloot ze toen ze in het ziekenhuis het hartje hoorde kloppen.
Het ziekenhuis waar Patricia een echo liet maken, had vanwege haar drugsgebruik een melding gedaan bij Samen Veilig Midden Nederland (voorheen Bureau Jeugdzorg Utrecht en Flevoland, die de SAVE-methodiek samen met andere jeugdzorgorganisaties ontwikkelden). ‘Natuurlijk werkte ik mee’, zegt Patricia. Ze was doodsbang dat ze haar kind anders na de geboorte niet zou mogen houden. ‘Negen van de tien prostituees op de tippelzone zijn moeders. Al hun kinderen zijn afgepakt door jeugdzorg.’
EERSTE CONTACT MET SAVE
‘Ik was blij dat Liza belde’, vertelt Patricia. ‘Ik wist dat ik het alleen niet zou redden.’ SAVE-medewerker Liza Bruinhart nodigde Patricia uit voor een gesprek op kantoor. ‘Door die formele setting wordt duidelijk dat we een formele relatie met elkaar aangaan’, aldus Liza.
‘SAVE stelt de voorwaarden om de veiligheid van jouw kind te waarborgen’, legde Liza aan Patricia uit. ‘ Die voorwaarden zijn niet onderhandelbaar. Daarna bekijken we samen wat je nodig hebt om aan de voorwaarden te werken en wie je daarbij kan helpen. Jij hebt de regie over het gezinsplan dat we gaan maken.’
‘Ik vond het fijn dat Liza zo duidelijk was’, zegt Patricia. Liza vertelde dat zij haar gedurende het hele traject zou blijven begeleiden. Ook als het niet goed zou gaan en de Raad voor de Kinderbescherming een ondertoezichtstelling zou opleggen. Dat is een groot pluspunt van SAVE, vindt Liza. Voorheen kwam een gezin dan bij een andere afdeling of organisatie terecht. Liza: ‘Daardoor zagen mensen veel verschillende hulpverleners en moesten ze steeds opnieuw hun verhaal doen. Iedere afdeling en instantie had zijn eigen werkwijze en manier van rapporteren. Heel verwarrend voor ouders.’ Ook ging er veel tijd verloren tijdens de overdracht: vaak kwamen ouders dan opnieuw op een wachtlijst terecht.
‘We kunnen nu veel eerder beginnen met het bouwen van een sterk netwerk rond moeder en kind’, zegt Liza. Voordat SAVE werd geïntroduceerd, kwam het bij risicozwangerschappen herhaaldelijk voor dat het kind al was geboren voordat het raadsonderzoek was afgerond. Er was dan nog geen vaste contactpersoon voor een gezin en uit voorzorg werd het kind sneller uit huis geplaatst. ‘Nu kunnen we uithuisplaatsing vaker voorkomen.’
GESPREKKEN MET HULPVERLENERS
Liza ging eerst op huisbezoek bij Patricia om te bekijken hoe ze haar huishouden runde en of ze haar grote hond de baas was. Om de zorgen over de veiligheid in kaart te brengen, voerden ze samen gesprekken met alle hulpverleners van Patricia. Dat waren er nogal wat: twee verslavingsdeskundigen, de ziekenhuispoli, twee woonbegeleiders en medewerkers van Voorzorg (een ondersteuningsprogramma voor aanstaande moeders). Meestal schakelt de SAVE-medewerker ook het lokale wijkteam in. In dit geval vond Liza dat niet nodig: Patricia had al zoveel hulpverleners om zich heen. ‘Ik werd overal bij betrokken en voelde me serieus genomen’, zegt Patricia.
CONTACT MET NETWERK
Liza praatte ook met Patricia’s tante, haar zus en de pastor van de kerk waarbij ze aangesloten is. Ook dat is een uitgangspunt van SAVE: zo snel mogelijk het eigen netwerk van cliënten erbij betrekken. Patricia: ‘Ik droeg mensen voor die ik volledig vertrouw. Zij weten hoe sterk ik ben. Maar ze hebben ook eerder dan hulpverleners in de gaten wanneer het niet goed gaat.’
OPSTELLING VAN VEILIGHEIDSVOORWAARDEN
Aan de hand van de uitkomsten van alle gesprekken stelde Liza een lijst met veiligheidsvoorwaarden op: Patricia mocht geen drugs meer gebruiken tot haar kind geboren was. Daarna mocht ze geen drugs gebruiken in het bijzijn van haar kind. Ze moest hulp accepteren van verslavingszorg. Verder moest ze zich twee jaar door Voorzorg laten begeleiden bij de zorg voor haar kind. De woonbegeleiding moest worden voortgezet en ze moest bereikbaar zijn voor mensen uit haar eigen netwerk. De hond mocht alleen blijven als hij geen gevaar vormde voor de baby. Patricia: ‘Ik heb advies ingewonnen bij de gedragsdeskundige van de dierenarts. Mijn hond heeft me erdoorheen gesleept: hij zorgde dat ik elke dag naar buiten ging en troostte me als ik het zwaar had.’
Op initiatief van Patricia werd een veiligheidsvoorwaarde toegevoegd: geen drugsgebruik na de geboorte van haar kind. Liza: ‘Wij stellen de voorwaarden op die niet strenger zijn dan nodig is voor de veiligheid van het kind. Wil een ouder strengere voorwaarden, dan worden die opgenomen in het plan van de cliënt. We kunnen daar dan tijdelijk ondersteuning bij bieden.’
Tijdens een groot zorgoverleg met alle hulpverleners, Patricia, haar tante, haar zus en de pastor werd aan de hand van de veiligheidsvoorwaarden een plan gemaakt. Als Patricia behoefte kreeg aan heroïne, bij wie kon ze dan terecht? Hoe vaak werd haar urine op drugsgebruik gecontroleerd? Welke hulpverlener kwam wanneer langs, hoe wisselden ze onderling informatie uit? Patricia: ‘Ik heb samen met de verslavingsdeskundige een signaleringsplan opgesteld. Daarin stond bijvoorbeeld dat ik eerst de pastor zou bellen als het niet goed ging. Zij zou regelmatig contact met me hebben en bij SAVE aan de bel trekken als ik een dag de telefoon niet beantwoordde.’ Johan, de vriend die Patricia een paar maanden later kreeg, werd ook betrokken bij het zorgoverleg.
Liza: ‘Er lag een goed plan, er waren veel hulpverleners betrokken en het informele netwerk was gemotiveerd. Patricia ging zelf ook aan de slag. Vanaf dat moment hoefde ik alleen nog te monitoren of de afspraken werden nagekomen.’
GEBOORTE VAN HANS
Het lukte Patricia om van de drugs af te blijven. In november beviel ze van een kerngezonde zoon, Hans. Liza ging nog een keer op huisbezoek en onderhield telefonisch contact met alle betrokkenen. Iedereen in het zorgnetwerk informeerde Liza over of Patricia zich aan de afspraken hield. De begeleiders van Voorzorg hielden in de gaten of ze haar zoon goed verzorgde en alert op hem reageerde.
AFRONDING SAVE-TRAJECT
Drie maanden na de geboorte van Hans vond Liza het tijd om het SAVE-traject af te sluiten. ‘We geven hulp zo lang als nodig en zo kort mogelijk’, vertelt ze. Maar een week later kwam er een telefoontje van de verslavingsinstelling: Patricia had weer crack en heroïne gebruikt. Liza: ‘De verslavingsarts beschouwde het als eenmalige uitglijder. We spraken af dat we SAVE zouden afsluiten als Patricia de komende zes weken niet zou terugvallen.’
Patricia vond dat te vroeg. Tijdens een tweede groot zorgoverleg werd daarom besloten om een maand langer door te gaan. Patricia: ‘Daarna voelde ik me sterk genoeg om zonder Liza verder te kunnen.’ Bij de afsluiting werden de afspraken opnieuw doorgenomen. Alle partijen spraken uit dat de veiligheid van het kind goed genoeg was. Maar wat is goed genoeg? ‘Dat vind ik nog steeds ingewikkeld’, zegt Liza, ‘Patricia had een aantal maanden laten zien dat ze zich aan de afspraken hield, maar gezien haar voorgeschiedenis was de balans fragiel.’ Toen Liza nog als gezinsvoogd werkte, wachtte ze langer met het afsluiten van een casus. ‘Toen was onze blik meer op problemen gericht. Nu worden we uitgedaagd om ook steeds te kijken naar wat goed gaat.’
Na de afsluiting van een zaak is er geen veiligheidscheck meer. Liza: ‘Het monitoren op veiligheid dragen we over aan de betrokken hulporganisaties en het netwerk. Zij kunnen ons weer inschakelen als het nodig is.’
NIEUWE PROBLEMEN
Krap een maand later ging het mis: Johan, de vriend van Patricia, ging door het lint. Hij bedreigde haar met een koksmes en sloeg de keuken kort en klein. ‘Ik pieste in mijn broek van angst’, vertelt Patricia. Ze rende naar de buren om de politie te waarschuwen. ‘Toen ik vijf minuten later terugkwam, lag Hans gelukkig nog veilig in de box.’ Haar vriend werd opgepakt door de politie en kreeg een huisverbod voor 28 dagen. Patricia nam direct contact op met Liza. ‘Ik heb haar gevraagd om opnieuw een paar maanden mee te kijken.’
‘Blijkbaar speelde er van alles waarover Patricia niets heeft verteld’, zegt Liza. Voordat ze het dossier sloot, sprak Liza uitgebreid met Johan. ‘Hij had een drugsverleden en psychiatrische problemen. Maar het ging redelijk goed met hem en hij was zeer betrokken bij het gezin. Dat hij gewelddadig werd, kwam als een verrassing.’ Ze is blij dat Patricia haar zelf heeft gebeld, nog voordat de politie haar inlichtte. ‘Dat zegt iets over het vertrouwen dat Patricia heeft in SAVE.’
Liza gaat de zaak opnieuw oppakken. ‘Hoe transparant is Patricia geweest over deze man? Hoe kunnen we ervoor zorgen dat ze zich veiliger voelt om te vertellen wat er speelt? Dat wordt een belangrijk thema.’
‘Ik had eerder aan de bel moeten trekken’, zegt Patricia. ‘Ik zag dat Johan aan het afglijden was. Hij gebruikte weer cocaïne en was gestopt met zijn medicijnen. Maar hij is heel goed voor Hans en mij geweest. Ik was hem zo dankbaar dat ik het niet over mijn hart kon verkrijgen om hem de deur te wijzen.’
De namen van Patricia, Hans en Johan zijn gefingeerd.
ONDER DE LOEP
AUTEUR:DITTY EIMERS
Methodiek SAVE:
EÉN CONTACTPERSOON, GEZINSPLAN, CLIËNT HEEFT DE REGIE
Patricia (38) was vijf maanden zwanger toen ze gebeld werd door SAVE-medewerker Liza Bruinhart. ‘We hebben een melding gekregen dat er zorgen zijn over de veiligheid van jouw ongeboren kind.’ Driekwart jaar later blikken Liza en Patricia terug op hoe ze het werken met jeugdbeschermingsinstrument SAVE (SAmenwerken aan VEiligheid) hebben ervaren.
WAT IS SAVE?
VARIANTEN OP SAVE
DE VOORGESCHIEDENIS
EERSTE CONTACT
MET SAVE
GESPREKKEN MET HULPVERLENERS
CONTACT MET
NETWERK
OPSTELLING VAN
VEILIGHEIDS-
VOORWAARDEN
GEBOORTE VAN HANS
AFRONDING
SAVE-TRAJECT
NIEUWE PROBLEMEN
Augeo Actueel - Praten met kinderen
AM- Over veilig opgroeien - Nr. 4 2016
Augeo Actueel - Meldcode kindermishandeling
AM- Over veilig opgroeien - Nr. 3 2016
Kindermishandeling samen aanpakken
Augeo Magazine - Over veilig opgroeien - Nr. 2 2016
Augeo Magazine - Over veilig opgroeien - Nr. 1 2016
De meldcode aanpassen: kans of risico?
Jaaroverzicht 2015
Pleegzorg: samen in verscheidenheid
De kindcheck voor medici - Signalen van ouders
Meer aandacht voor jongens en mannen ISPCAN
Pleegzorg: thuis in een ander gezin - Gasthoofdredactie: pleegzorgtijdschrift
Seksueel geweld tegen kinderen, gasthoofdredacteur Corinne Dettmeijer Nationaal Rapporteur
Jongerentaskforce: onderzoek in jeugdhulp over veiligheid
Veilig opgroeien: thuis en op school, primair onderwijs
Veilig opgroeien: thuis en op school, voorgezet onderwijs
Kindermishandeling stoppen: de rol van gemeenten
Jaaroverzicht
Kinderrechten
Onderwijs
Inzicht in ouderschap
Gezondheidszorg
Kinderopvang
KindCheck juni 2014
TKM gemeenten april 2014
TKM: gezondheidszorg en kindermishandeling
TKM-onderwijs - januari 2014
TKM-Jaaroverzicht 2013
TKM-Huwelijksdwang
TKM-Professionalisering
TKM-Meldcode
TKM-Herstel na trauma
TKM-onderwijs: Meldcode en hulp
TKM-special: kwaliteitskader voorkomen seksueel misbruik in de jeugdzorg
TKM-onderwijs: Communiceren
TKM-onderwijs: vormen en gevolgen van kindermishandeling
TKM Armoede februari 2013
Verwaarlozing TKM december 2012
Seksueel misbruik
Special Commissie Samson
TKM special Prinsjesdag 2012
TKM special: verkiezingen 2012
Juni Tijdschrift Kindermishandeling
April 2012 Tijdschrift Kindermishandeling
Gedrukte uitgave - nr 4 2011 (pdf)
Gedrukte uitgave - nr 3 2011 (pdf)
Gedrukte uitgave - nr 2 2011 (pdf)
Gedrukte uitgave - nr 1 2011 (pdf)
Gedrukte uitgave - nr 4 2010 (pdf)
Gedrukte uitgave - nr 3 2010 (pdf)
Gedrukte uitgave - nr 2 2010 (pdf)
Gedrukte uitgave - nr 1 2010 (pdf)
Gedrukte uitgave - nr 4 2009 (pdf)
Gedrukte uitgave - nr 3 2009 (pdf)
Gedrukte uitgave - nr 2 2009 (pdf)
Gedrukte uitgave - nr 1 2009 (pdf)