Augeo magazine is hét online tijdschrift over veilig opgroeien. Via opiniërende bijdragen, ervaringsverhalen, interviews en columns stimuleren we de discussie over en maatschappelijke betrokkenheid bij kindermishandeling. Uitgever: Augeo.
AM- Over veilig opgroeien - Nr. 4 2016
Augeo Actueel - Meldcode kindermishandeling
AM- Over veilig opgroeien - Nr. 3 2016
Kindermishandeling samen aanpakken
Augeo Magazine - Over veilig opgroeien - Nr. 2 2016
Augeo Magazine - Over veilig opgroeien - Nr. 1 2016
De meldcode aanpassen: kans of risico?
Jaaroverzicht 2015
Pleegzorg: samen in verscheidenheid
De kindcheck voor medici - Signalen van ouders
Meer aandacht voor jongens en mannen ISPCAN
Pleegzorg: thuis in een ander gezin - Gasthoofdredactie: pleegzorgtijdschrift
Seksueel geweld tegen kinderen, gasthoofdredacteur Corinne Dettmeijer Nationaal Rapporteur
Jongerentaskforce: onderzoek in jeugdhulp over veiligheid
Veilig opgroeien: thuis en op school, primair onderwijs
Veilig opgroeien: thuis en op school, voorgezet onderwijs
Kindermishandeling stoppen: de rol van gemeenten
Jaaroverzicht
Kinderrechten
Onderwijs
Inzicht in ouderschap
Gezondheidszorg
Kinderopvang
KindCheck juni 2014
TKM gemeenten april 2014
TKM: gezondheidszorg en kindermishandeling
TKM-onderwijs - januari 2014
TKM-Jaaroverzicht 2013
TKM-Huwelijksdwang
TKM-Professionalisering
TKM-Meldcode
TKM-Herstel na trauma
TKM-onderwijs: Meldcode en hulp
TKM-special: kwaliteitskader voorkomen seksueel misbruik in de jeugdzorg
TKM-onderwijs: Communiceren
TKM-onderwijs: vormen en gevolgen van kindermishandeling
TKM Armoede februari 2013
Verwaarlozing TKM december 2012
Seksueel misbruik
Special Commissie Samson
TKM special Prinsjesdag 2012
TKM special: verkiezingen 2012
Juni Tijdschrift Kindermishandeling
April 2012 Tijdschrift Kindermishandeling
Gedrukte uitgave - nr 4 2011 (pdf)
Gedrukte uitgave - nr 3 2011 (pdf)
Gedrukte uitgave - nr 2 2011 (pdf)
Gedrukte uitgave - nr 1 2011 (pdf)
Gedrukte uitgave - nr 4 2010 (pdf)
Gedrukte uitgave - nr 3 2010 (pdf)
Gedrukte uitgave - nr 2 2010 (pdf)
Gedrukte uitgave - nr 1 2010 (pdf)
Gedrukte uitgave - nr 4 2009 (pdf)
Gedrukte uitgave - nr 3 2009 (pdf)
Gedrukte uitgave - nr 2 2009 (pdf)
Gedrukte uitgave - nr 1 2009 (pdf)
OVERZICHT
AUGEO MAGAZINE - TIJDSCHRIFT KINDERMISHANDELING EN HUISELIJK GEWELD
Bronnen
Twee moeders vertellen hun verhaal:
Moeder van een meisje van vijf jaar:
Als getuige van geweld was ons vijfjarige meisje zelf vaak extreem boos. Samen volgden we de cursus Storm & Spetters. 'Onze dochter leerde dat je ook op andere manieren boos kunt zijn.'
‘Er is veel conflictgedrag in ons gezin geweest. Mijn partner had psychische problemen en is op gewelddadige manier door de politie uit huis gehaald. Dat is traumatisch geweest voor onze dochter. Ze heeft haar vader daarna een paar maanden niet gezien en dacht dat papa dood was.
Storm & Spetters hebben wij met z’n drieën gedaan: de vader (die nu ergens anders woont), onze dochter en ik. Voor ons ging het allemaal niet zozeer over wat er in het verleden gebeurd is, maar meer over hoe we met ons kind kunnen omgaan.
Weer met elkaar praten
Tijdens Storm & Spetters heeft onze dochter ervaren dat we leuke momenten konden hebben met elkaar. We konden weer met elkaar praten. Vóór de cursus was ze vaak boos. Ze heeft veel ruzies van ons meegemaakt, heeft veel gezien. Spullen die door de kamer vlogen, conflicten.
Lange tijd moest ze niets meer van haar vader hebben. Na de cursus wilde ze wel weer een band met hem. Dat is het grote verschil. Ze heeft denk ik ervaren dat ze mag zijn wie ze is. En dat papa en mama samen met haar ergens heen kunnen gaan en dat dat leuk is.
Kind centraal
Ons kind stond centraal tijdens de cursus. Wij waren niet overal bij, er was even geen oordeel van ons en dat was goed. Onze dochter leerde: “Goh, er zijn ook andere manieren om boos te worden” en ze leerde over haar gevoelens te praten.
Ik herken mijn kind nu. Ze is weer een open en sociaal kind. De school merkt ook dat ze beter in haar vel zit. Voorheen plaste ze in haar bed en had last van verlatingsangst. Dat heeft ze nu niet meer.
De dingen die we tijdens de cursus hebben opgestoken leer je niet door af en toe een gesprekje met de huisarts te voeren. De trainers zijn mensen uit de GGZ en weten precies waar ze het over hebben. Het contact met andere mensen die hetzelfde meegemaakt hebben, is ook leerzaam, dat is prettig. Buitenstaanders hebben vaak al snel en oordeel klaar.
Meer zelfvertrouwen
Als wij deze cursus niet hadden gevolgd, was onze dochter er misschien alsnog wel overheen gekomen, maar dan had het waarschijnlijk veel langer geduurd. Ze heeft meer zelfvertrouwen. Ze weet dat ze boos en verdrietig mag zijn en dat ze dat ook mag vertellen.
En ze heeft ervaren: mijn papa en mama doen moeite voor mij. We doen iedere keer iets leuks samen. Dit heeft haar het gevoel gegeven dat ze altijd bij ons terecht kan.’
Moeder van een jongen van 4 jaar:
‘Mijn zoontje heeft sinds Storm & Spetters geen last meer van woedeaanvallen. Ik wist echt niet wat ik met hem aan moest. Hij slaat niet meer, gooit en smijt niet meer met spullen. Hij is nu een kleuter die geniet van zijn leven. Hij weet dat hij niet bang hoeft te zijn om zich te uiten’.
In de situatie van geweld en conflicten waar wij in zaten wilde mijn zoontje waarschijnlijk iedereen tevreden houden. Daardoor heeft hij zichzelf erg in moeten houden. Nu heeft hij geleerd dat hij alles kan vertellen aan mij of zijn stiefvader. Bij Storm & Spetters heeft hij geleerd dat hij zich mag uiten, dat hij alles mag voelen en dat ook mag vertellen.
Slachtoffers en plegers
Ik denk dat zowel de slachtoffers van huiselijk geweld als de plegers van Storm & Spetters kunnen profiteren. Voor beide partijen is het goed. Eigenlijk moet je ervoor zorgen dat beiden erbij betrokken worden.
Ik weet dat diep van binnen mijn ex-partner dit ook niet wilde dat dit met zijn zoon gebeurde. Dat je weet dat een kind dat zó onschuldig is en erbuiten staat, er toch zó de dupe van is. Als mijn ex-partner ook aan Storm & Spetters had meegedaan, had dit voor ons kind denk ik ook betekend dat hij wat dichter bij zijn vader had kunnen zijn. Ik heb het hem wel gevraagd, maar hij wilde niet.
Ellende voorkomen
Er wordt veel ellende voorkomen met Storm & Spetters. Voor mijn zoontje betekent het denk ik dat hij geen binnenvetter wordt. Dat hij geen frustraties krijgt op de langere termijn. Voorheen dacht hij dat het normaal was om mij, of andere mensen te slaan, te spugen of te schoppen. Nu weet hij dat dat niet goed is en heeft geleerd hoe hij zich kan uiten.
Mij heeft het ook erg geholpen dat je bij Storm & Spetters in een groep zit. Ik voelde me erg alleen met mijn ervaringen van geweld. Dan kom je in zo’n groep terecht, met allemaal mensen die je begrijpen en niemand die een oordeel velt.’
‘Storm & Spetters richt zich op de verwerking en de bescherming van het kind. Hoe houd je in een stressvolle of zorgelijke situatie nog voldoende aandacht voor je kind? Dat is de kern van de cursus die wat mij betreft voor alle gezinnen in moeilijke omstandigheden beschikbaar zou moeten zijn.’
Sjoukje Soede:
trainer Storm & Spetters, Jeugd-GGZ de Golfbreker, regio Den Haag
Storm & Spetters is een training voor kinderen van 1,5 tot 6 jaar met hun ouders. Er is een peutergroep en een kleutergroep. De kinderen komen liefst met beide ouders naar 7 wekelijkse bijeenkomsten van 1,5 uur. Er is een oudergroep en een kindergroep. Ook is er een 8e bijeenkomst: bedoeld voor de andere ouder, als die niet heeft meegedaan aan de training.
Preventie
Om deel te kunnen nemen aan Storm & Spetters moet het geweld gestopt zijn. Daarna kunnen kinderen met hun ouders aan deze training deelnemen. Je zou kunnen zeggen dat Storm & Spetters bijdraagt aan het voorkomen van kindermishandeling doordat ouders zó bewust gemaakt worden van de gevolgen van huiselijk geweld voor het kind, dat dit extra bescherming biedt voor mogelijk toekomstige situaties.
Veilige plek voor kinderen
Met de ouders wordt veel gesproken over het herstel van de relatie met hun kind, zodat zij met elkaar over het geweld kunnen praten. Ook wordt veel aandacht besteed aan wat er nodig is om een veilige opvoedsituatie te creëren. De kinderen leren tijdens deze cursus te praten over hun gevoelens. Ze leren dit door gevoelens te herkennen en benoemen.
Kinderen leren ook een veilige plek in huis te creëren. Maar ook leren ze vaardigheden om ‘veilig boos te zijn’ en hoe ze een beroep kunnen doen op andere veilige mensen in hun omgeving.
Weer genieten
De effecten van Storm & Spetters op de kinderen en de ouders zijn goed zichtbaar. Ouders kunnen weer genieten van hun kinderen. Ze denken vaak dat hun kinderen nog te klein zijn om over het geweld te praten, maar komen er tijdens de training achter dat je heel goed contact met kinderen kunt hebben over emotioneel beladen onderwerpen.
Kinderen voelen zich vaak schuldig. Van belang is dat ouders dit inzien en dat zij het kind laten weten en voelen dat het geen schuld heeft aan de situatie. Bij sommige ouders zien we ook dat het écht lukt om beter te kijken en te luisteren naar het kind.
Bereik
In de regio Den Haag bereiken wij veel ouders en kinderen met deze cursus. Deze gezinnen worden aangemeld voor Storm & Spetters door het AMK of Bureau Jeugdzorg of het Steunpunt Huiselijk Geweld. De indicaties zijn altijd kloppend. Ik schrik er toch iedere keer weer van hoeveel gezinnen te maken hebben met huiselijk geweld.´
Meer informatie
www.degolfbreker.com/behandelingen/behandelingen3/storm-en-spetters
Wat is het effect?
Recent is onderzoek gedaan naar twee Nederlandse groepscursussen voor kinderen na huiselijk geweld. De ene cursus was traumagericht (‘En nu ik’), de andere cursus had een algemener karakter. De moeders volgden een parallel lopend cursusaanbod.
Beide cursussen hadden positieve effecten:
Hoe... psycho-educatie aanbieden aan kinderen?
Psycho-educatie bestaat uit verschillende vormen van voorlichting en begeleiding voor kinderen en ouders. Psycho-educatie is gericht op het vergroten van kennis en begrip, het leren omgaan met de mishandeling, het vergroten van eigen kracht en het herstel van gezinsrelaties.
Elementen van psycho-educatie kunnen aan bod komen in reguliere hulpverleningsgesprekken met kinderen en ouders, maar dit gebeurt (nog) niet op basis van een vaststaande methodiek en vaak ook niet structureel. Bijvoorbeeld in opvoedondersteunende programma’s is regelmatig weinig (individuele) tijd en aandacht voor het kind en wordt niet per definitie gesproken over de (verwerking van) geweldsincidenten die aan de inzet opvoedondersteuning vooraf zijn gegaan.
Groepscursussen en -methoden
Er bestaan specifieke groepscursussen en methoden voor kinderen die getuige zijn geweest van huiselijk geweld, waarin psycho-educatie structureel aan bod komt. Voorbeelden zijn:
In diverse gemeenten is dit aanbod aanwezig, maar lijkt de capaciteit van de deze programma’s niet in verhouding te staan tot de grote aantallen kinderen die bekend zijn geworden als slachtoffer van huiselijk geweld via politie, AMK en SHG.
Ook worden knelpunten genoemd als een lage instroom van kinderen. De praktijk leert dat in gemeenten goede samenwerkingsafspraken moeten zijn gemaakt om te realiseren dat meer kinderen worden bereikt met psycho-educatie en goede preventieve hulpverlening. Een voorbeeld hiervan zijn de Kindspoor afspraken zoals deze gemaakt zijn in onder andere de gemeente Den Haag.
Een goede psycho-educatie werkt aan de volgende doelen:
Voor kinderen:
Voor ouders:
Hier kan een kop van een aantal woorden
Wat is het probleem?
Ongeveer 40 procent van de kinderen die getuige zijn van (partner)geweld ondervindt daarvan ernstige schade. De schade is vergelijkbaar met de gevolgen voor kinderen die zelf direct slachtoffer zijn van mishandeling.
Tot 67 procent heeft klinische symptomen van met name posttraumatische stress. Uit internationale studies blijkt dat kinderen die getuige zijn van huiselijk geweld in 40 procent van de gevallen zelf ook mishandeld, verwaarloosd of misbruikt worden.
Kinderen die getuige zijn van huiselijk geweld hebben bovendien meer kans om als volwassene slachtoffer of pleger te worden van huiselijk geweld. Er is dan sprake van intergenerationele overdracht van geweld.
Pyscho-educatie als preventie
De Gezondheidsraad adviseert dat alle mishandelde kinderen tenminste psycho-educatie (preventieve voorlichting) wordt aangeboden. Dit is volgens de Gezondheidsraad altijd nodig, óók als er op dat moment (nog) geen sprake is van aanwijsbare schade bij het kind.
Psycho-educatie heeft namelijk een belangrijke preventieve functie. Kinderen die aan een psycho-educatieve cursus meedoen vertonen na afloop minder emotionele problemen, gedragsproblemen en posttraumatische stresssymptomen.
Ook helpt psycho-educatie om huiselijk geweld in het juiste perspectief te plaatsen. Zo leren kinderen dat geweld (verbaal of fysiek) niet de juiste manier is om conflicten op te lossen en dat geweld en verwaarlozing geen normaal onderdeel zijn van gezinsrelaties. Kinderen voelen zich vaak onterecht schuldig en kunnen met behulp van psycho-educatie begrijpen dat huiselijk geweld niet hun schuld is.
Nog geen hulp na huiselijk geweld
Helaas laat een recente peiling zien dat veel kinderen die betrokken zijn bij huiselijk geweld nog niet de hulp krijgen die zij nodig hebben. Van de onderzochte kinderen die via een huisverbod of AM(H)K-melding in beeld waren gekomen, kreeg 55 procent geen enkele vorm van hulp aangeboden, veelal omdat op het eerste oog zij geen problemen leken te hebben. Uiteindelijk ontving slechts 16 procent van de kinderen hulp.
Daarnaast is er onvoldoende zicht op het verloop van de hulpverlening aan zowel het kind als de andere gezinsleden, waardoor moeilijk na is te gaan is of het huiselijk geweld daadwerkelijk is gestopt. Onlangs werd bekend dat bij het AMK Haaglanden 40 procent van de meldingen van huiselijk geweld hermeldingen zijn.
Dit geeft een indicatie geeft dat veel van het partnergeweld dat in beeld komt van hulpverleners nog niet blijvend stopt: omstanders en/of politie hebben opnieuw aan de bel getrokken. Ook dit pleit ervoor om zodra de kinderen in beeld komen als getuige en slachtoffer van huiselijk geweld, extra preventieve aandacht voor de kinderen zelf op te starten, omdat zij een hoog risico op herhaald slachtofferschap en bijbehorende gezondheidsschade.
Cijfers
Veel ouders denken dat hun kinderen niets van het geweld merken, omdat zij bijvoorbeeld al op bed liggen. Uit interviews met kinderen blijkt echter dat 80 procent van de kinderen blijkt het wel degelijk te hebben gezien of gehoord.
Lees verder
Lees het verhaal van twee moeders over Storm & Spetters
‘Onze dochter leerde dat je ook op andere manieren boos kunt zijn’
PSYCHO-EDUCATIE NA HUISELIJK GEWELD
Kindermishandeling voorkomen: het kan!
8
Wat is het effect?
Na een psycho-educatieve cursus hebben kinderen die slachtoffer zijn van huiselijk geweld minder gedragsproblemen, emotionele problemen en posttraumatische stress.
Hoe is het aan te pakken?
Door samenwerkingsafspraken tussen onder andere AM(H)K, politie en jeugdzorg krijgen meer kinderen psycho-educatieve hulp nadat zij gesignaleerd zijn als getuige van huiselijk geweld.
Wat is het probleem?
Ruim de helft van de kinderen die via een huisverbod of een AM(H)K-melding in beeld komt krijgt zelf geen hulp aangeboden; uiteindelijk ontvangt slechts 16 procent zelf hulp.
Alle kinderen die getuige of slachtoffer zijn van huiselijk geweld en waarbij politie of en/of het AM(H)K betrokken zijn, krijgen tenminste psycho-educatie aangeboden.
Download PDF
Bronnen
Augeo Actueel - Praten met kinderen
AM- Over veilig opgroeien - Nr. 4 2016
Augeo Actueel - Meldcode kindermishandeling
AM- Over veilig opgroeien - Nr. 3 2016
Kindermishandeling samen aanpakken
Augeo Magazine - Over veilig opgroeien - Nr. 2 2016
Augeo Magazine - Over veilig opgroeien - Nr. 1 2016
De meldcode aanpassen: kans of risico?
Jaaroverzicht 2015
Pleegzorg: samen in verscheidenheid
De kindcheck voor medici - Signalen van ouders
Meer aandacht voor jongens en mannen ISPCAN
Pleegzorg: thuis in een ander gezin - Gasthoofdredactie: pleegzorgtijdschrift
Seksueel geweld tegen kinderen, gasthoofdredacteur Corinne Dettmeijer Nationaal Rapporteur
Jongerentaskforce: onderzoek in jeugdhulp over veiligheid
Veilig opgroeien: thuis en op school, primair onderwijs
Veilig opgroeien: thuis en op school, voorgezet onderwijs
Kindermishandeling stoppen: de rol van gemeenten
Jaaroverzicht
Kinderrechten
Onderwijs
Inzicht in ouderschap
Gezondheidszorg
Kinderopvang
KindCheck juni 2014
TKM gemeenten april 2014
TKM: gezondheidszorg en kindermishandeling
TKM-onderwijs - januari 2014
TKM-Jaaroverzicht 2013
TKM-Huwelijksdwang
TKM-Professionalisering
TKM-Meldcode
TKM-Herstel na trauma
TKM-onderwijs: Meldcode en hulp
TKM-special: kwaliteitskader voorkomen seksueel misbruik in de jeugdzorg
TKM-onderwijs: Communiceren
TKM-onderwijs: vormen en gevolgen van kindermishandeling
TKM Armoede februari 2013
Verwaarlozing TKM december 2012
Seksueel misbruik
Special Commissie Samson
TKM special Prinsjesdag 2012
TKM special: verkiezingen 2012
Juni Tijdschrift Kindermishandeling
April 2012 Tijdschrift Kindermishandeling
Gedrukte uitgave - nr 4 2011 (pdf)
Gedrukte uitgave - nr 3 2011 (pdf)
Gedrukte uitgave - nr 2 2011 (pdf)
Gedrukte uitgave - nr 1 2011 (pdf)
Gedrukte uitgave - nr 4 2010 (pdf)
Gedrukte uitgave - nr 3 2010 (pdf)
Gedrukte uitgave - nr 2 2010 (pdf)
Gedrukte uitgave - nr 1 2010 (pdf)
Gedrukte uitgave - nr 4 2009 (pdf)
Gedrukte uitgave - nr 3 2009 (pdf)
Gedrukte uitgave - nr 2 2009 (pdf)
Gedrukte uitgave - nr 1 2009 (pdf)